Lạc tiên được biết đến là một loại thảo dược xuất hiện nhiều trong các bài thuốc dân gian. Bởi nó đem lại rất nhiều tác dụng tốt đến sức khỏe, đặc biệt là việc điều trị các triệu chứng mất ngủ, khó ngủ, suy nhược cơ thể, thanh nhiệt giải độc,… Vậy để tìm hiểu rõ hơn về tác dụng loại thảo dược này, chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Công dụng chữa bệnh của lạc tiên
Theo kết quả nghiên cứu cho thấy, hầu như toàn thân của cây Lạc Tiên đều được sử dụng để làm thuốc. Phần lá, quả và hạt có chứa loại chất không bền vững đối với Aceton và Acid Cyanhydric, quả chín thì có lượng lớn muối Fe, P, Ca.
Bên cạnh đó, theo Đông y, cây Lạc Tiên có vị đắng và ngọt, tính mát do đó quy kinh vào can, kinh tâm. Cụ thể, theo ghi chép của “Trung dược đại từ điển”, quả Lạc Tiên hay còn gọi là Long Châu quả có tính bình, vị ngọt. Do đó, bộ phận này có tác dụng lợi thủy thanh nhiệt giải độc cho cơ thể, lợi thủy. Đặc biệt, quả Lạc Tiên vô cùng hiệu quả đối với tình trạng ho do phế nhiệt, ung nhọt, lở loét ở tay chân, phù thũng.
Dân gian ta từ lâu đời vẫn dùng phần lá và dây cây Lạc Tiên sắc thuốc uống để an thần và chữa chứng mất ngủ. Thực tế, nhiều nghiên cứu cũng đã chứng minh được tác dụng thần kỳ của Lạc Tiên đối với hệ thần kinh trung ương. Những tác động này giúp cho thần kinh và não bộ được trấn tĩnh, chống bất an, lo âu, hồi hộp dẫn tới mất ngủ.
Theo đó, bộ phận người lao động trí óc thường xuyên phải căng thẳng, stress luôn ưu tiên lựa chọn các sản phẩm điều trị từ cây Lạc Tiên. Sử dụng đều đặn giúp cho cơ thể tránh được các tình trạng suy nhược cơ thể, suy nhược tim mạch.
Từ đó, trong Đông dược, Lạc Tiên được đưa vào nghiên cứu và điều chế thành các sản phẩm dạng viên, dạng nước và dạng trà điều trị mất ngủ, hồi hộp ở người bệnh. Sau quá trình sử dụng, người dùng sẽ cải thiện được chất lượng giấc ngủ tốt hơn, ngủ sâu, ngủ ngon và tránh tình trạng mơ ngủ, mê man.
Ngoài ra, theo ghi chép từ “Thuốc cổ truyền và ứng dụng lâm sàng” của giáo sư Hoàng Bảo Châu, phần lá, dây, hoa Lạc Tiên thái nhỏ và sấy khô còn có tác dụng mát gan. Lá Lạc Tiên khi nấu nước tắm cũng đem lại hiệu quả cao trong việc điều trị ghẻ ngứa, mụn mủ hay viêm da. Khi dùng chung với các vị thuốc khác như lá dâu, tim sen… cây Lạc Tiên còn giúp cơ thể chấm dứt tình trạng nóng trong. Không chỉ riêng Việt Nam mà những bài thuốc này cũng được áp dụng rộng rãi ở Pháp và các nước Châu Mỹ, Châu Âu.
Công dụng tiếp theo của cây Lạc Tiên chính là chống co thắt và làm giãn các cơ trơn trong cơ thể do đó nó điều trị hiệu quả các cơn đau tử cung và đường tiêu hóa. Đồng thời, cây Lạc Tiên cũng là một bài thuốc hữu ích cho những chị em phụ nữ mắc chứng hành kinh sớm.
Các bài thuốc từ cây Lạc Tiên bạn nên biết
Nhận thấy được những công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe và quá trình điều trị bệnh, Lạc Tiên được đưa vào sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc dân gian. Dưới đây là những bài thuốc quý từ cây Lạc Tiên mà bạn nhất định nên lưu lại cho các trường hợp cần nhất:
Điều trị căng thẳng và mệt mỏi
Với trường hợp cơ thể bị căng thẳng, stress, mệt mỏi, bài thuốc từ cây Lạc Tiên là một lựa chọn nên ưu tiên. Cụ thể các bước thực hiện như sau:
- Phơi 2 nắng hoặc sao thổ 300g Lạc Tiên (gồm cả dây, lá, quả) sao cho vàng.
- Sao khử thổ 200g râu bắp và 100g rau má cho đến độ héo.
- Cho tất cả đã chuẩn bị vào ấm đất cùng với 500ml nước, ¼ muỗng muối hạt.
- Sắc cho đến khi còn 200ml nước.
- Kiên trì uống 2 lần/ngày trong vòng 7 ngày vào buổi trưa và buổi tối để có tác dụng tốt nhất.
Điều trị mất ngủ
Sau khi thu hoạch nguyên cây Lạc Tiên, bạn tiến hành cắt khúc thành từng đoạn dài khoảng 3cm. Sau đó tiến hành các bước sau:
- Sao khử thổ và tán nhuyễn thành bột.
- Pha vào bột một chén nước cốt từ trà đen đậm đặc.
- Vì thành viên tròn tầm bằng ngón tay út.
- Uống mỗi ngày 3 lần, mỗi lần uống 5 viên và dùng liên tục trong vòng từ 2 – 3 tháng.
Trị ho
Lạc Tiên cũng là một bài thuốc trị ho vô cùng hiệu quả. Bạn chỉ cần hái một nhúm lá Lạc Tiên tầm 3 -15g sau đó đem rửa cho thật sạch. Công đoạn khá đơn giản là chỉ cần mang đi sắc bình thường như sắc thuốc, uống liên tục cho đến khi tình trạng ho dứt điểm.
Điều trị suy nhược thần kinh
Lạc Tiên được coi là một bài thuốc quý trong điều trị chứng suy nhược thần kinh. Đã có trong dân gian từ lâu đời tuy nhiên đến nay, bài thuốc này vẫn cho thấy tác dụng hiệu quả của nó. Các bước thực hiện mỗi ngày là sử dụng từ 8 – 10g lá Lạc Tiên để sắc uống như nước trà hằng ngày.
Tuy nhiên để có hiệu quả nhanh chóng cũng như nâng cao công dụng, bạn nên kết hợp với lá vông, lá dâu tằm hay tâm sen. Cho tất cả vào chung và nấu thành dạng cao lỏng, kiên trì uống trước khi đi ngủ để cho kết quả tốt nhất.
Điều trị các bệnh ngoài da
Điều trị các chứng viêm da, ngứa ngáy, mụn mủ ngoài da là công dụng tuyệt vời không thể phủ nhận của Lạc Tiên. Người bệnh sử dụng lá Lạc Tiên để nấu nước, sau đó kiên trì tắm mỗi ngày với hỗn hợp nước này để giảm tình trạng bệnh ngoài da. Bên cạnh đó bạn cũng có thể dùng lá, cành tươi để đắp trực tiếp vào các vùng da bị viêm, ngứa, mụn mủ.
Điều trị đau nhức, hành kinh sớm và hạ huyết áp
3 tình trạng bệnh này đều có thể sử dụng chung một công thức điều trị từ cây Lạc Tiên. Cụ thể các bước như sau:
Sao khử thổ cùng lúc 500gr chùm bao, 300gr hoa thiên lý, 100gr lá khổ qua non.
Tán nhuyễn thành bột phần đã sao khử thổ.
Trộn hỗn hợp bột trên với 50g đậu xanh đã qua rang chín và tán nhuyễn.
Mỗi ngày sử dụng 3 muỗng pha chung với 100ml nước sôi, cứ khát là uống. Kiên trì dùng trong vòng 10 ngày bệnh nhân sẽ thấy được kết quả tốt nhất.
Làm nước giải khát
Để làm nước giải khát từ Lạc Tiên, bạn sử dụng 0,5kg quả chín, quả càng chín, càng thơm thì càng tốt. Các quả nên bổ đôi, nạo hết phần ruột, lọc và ép để lấy dịch quả. Sau đó bạn chuẩn bị một lít nước đun sôi để nguội, hòa vào 250g đường trắng. Cuối cùng, chỉ cần đổ phần dịch quả đã có sẵn và hỗn hợp nước, đường trộn đều là đã có thể sử dụng.
Nước giải khát từ Lạc Tiên có mùi thơm đặc biệt, dễ chịu, vị có phần chua chua. Nước này có chứa rất nhiều Vitamin có lợi, đặc biệt là Vitamin B2, có tác dụng làm mát và thanh nhiệt cho cơ thể.
Ngoài các bài thuốc cụ thể như trên, hằng ngày bạn vẫn có thể sử dụng đều đặn cây Lạc Tiên như một món trà, món ăn nhằm mục đích chữa bệnh. Cụ thể như sau:
- Nấu canh tôm, thịt, cá với đọt non Lạc Tiên gồm cả dây, quả và lá. Món canh này giúp cơ thể được giảm bớt nồng độ Cholesterol có hại, ổn định tinh thần và ăn ngon miệng hơn.
- Luộc ngọn non Lạc Tiên để ăn vào buổi chiều hoặc trước khi đi ngủ giúp chất lượng giấc ngủ tốt hơn.
Những lưu ý khi sử dụng cây Lạc Tiên
Không thể phủ nhận những công dụng tuyệt vời mà Lạc Tiên mang lại cho sức khỏe cũng như cơ thể. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng bạn nên lưu ý và cần thiết thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh các trường hợp không mong muốn.
Đối tượng không nên sử dụng
Không phải bất kỳ ai cũng nên sử dụng Lạc Tiên. Đối tượng là người chuẩn bị phẫu thuật và phụ nữ đang mang thai hay cho con bú thì nên lưu ý vì vẫn chưa có bằng chứng cụ thể.
Khả năng tương tác thuốc
Lạc Tiên có khả năng tương tác với nhóm thuốc an thần, thuốc MAOI, thuốc chống đông máu và một vài loại thuốc điều trị khác. Do đó nếu như bạn muốn sử dụng Lạc Tiên trong khi đang dùng kèm các loại thuốc chữa trị khác thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Ngoài ra dưới đây là những lưu ý đặc biệt quan trọng bạn nên lưu lại ngay:
- Tuyệt đối không dùng dược liệu đã bị ẩm mốc hay có mùi lạ.
- Sử dụng theo đúng liều lượng.
- Không được tự ý sử dụng kết hợp với các loại thuốc hay thảo dược khác khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ.
Thông tin về cây lạc tiên
Cây lạc tiên hay còn được gọi là cây chùm bao, nhãn lồng, tây phiên liên, cây lồng đèn, cây long châu quả và nhiều tên khác. Loài cây này thuộc họ lạc tiên, có tên khoa học là Passiflora foetida, được phân thành các nhóm như: Lạc tiên Tây, lạc tiên trứng, lạc tiên Nam Bộ.
Hiện nay, lạc tiên là một trong những cây thuốc quý được dùng để trị các bệnh mất ngủ, suy nhược thần kinh, mệt mỏi căng thẳng và các bệnh ngoài da rất hiệu quả.
Đặc điểm nhận biết cây lạc tiên
Dưới đây là một số đặc điểm bên ngoài của loài thảo dược này. Bạn chỉ cần tinh ý, quan sát là có thể nhận biết dễ dàng loại cây này.
Thân
- Lạc tiên là loại cây thân dây leo, có nhiều tua rỗng cuộn tròn mọc ra từ nách lá.
- Thân của cây lạc tiên thường có nhiều lông thưa.
Lá
- Lá lạc tiên mọc so le, dài 7cm, rộng khoảng 10cm.
- Ở mép có nhiều dấu rách và lông mịn, thường được chia thành 3 thùy nhọn.
Hoa
- Hoa lạc tiên thường nở vào tháng Tư và Tháng Năm.
- Chúng gồm 5 cánh, có màu trắng và tím nhạt ở giữa.
- Hoa mọc và nở đơn độc chứ không thành chùm như nhiều loại khác.
Quả
- Quả lạc tiên có hình tròn được bao bọc bởi một lớp màng lưới.
- Khi sống thì màu xanh, khi chín loại quả này sẽ tự chuyển thành vàng cam, đỏ.
- Vào thời điểm chín quả lạc tiên có thể dùng để ăn.
- Mỗi quả gồm nhiều hạt nhỏ màu đen.
- Khi chín quả lạc tiên sẽ chuyển sang màu vàng mọng
- Khi chín quả lạc tiên sẽ chuyển sang màu vàng mọng
Nơi phân bố chủ yếu của cây lạc tiên
Theo các chuyên gia cây lạc tiên ban đầu được mọc chủ yếu ở Nam Mỹ, Mexico, Trung Mỹ và vùng Caribe. Về sau khi nhận thấy tác dụng chữa bệnh tuyệt vời của loại cây này, nhiều quốc gia đã trồng và phát triển loại thảo dược này.
Tại Việt Nam, lạc tiên mọc rải rác ở các bụi rậm ven đường, trên núi cao hoặc trong rừng rậm. Loài cây này phân bố rộng rãi ở cả 3 miền Bắc-Trung-Nam.
Bộ phận thu hoạch, chế biến và bảo quản
Việc thu hái lạc tiên đòi hỏi phải tỉ mỉ và có kinh nghiệm nhất là khi thu hoạch với số lượng lớn. Bởi quả lạc tiên thuộc nhóm “quả tiên” vỏ mỏng, bên trong chứa chất dịch nên rất dễ nát và cực khó bảo quản nếu không được sấy khô nhanh.
Thời điểm thu hoạch: Cây lạc tiên có thể thu hoạch vào bất cứ mùa nào trong năm nhưng tốt nhất là vào mùa xuân để đảm bảo dược chất trong cây đang ở ngưỡng cao nhất.
Bộ phận thu hoạch: Hầu hết các bộ phận của cây lạc tiên như ngọn, lá, quả trừ củ và rễ đều có thể sử dụng làm dược liệu trong các bài thuốc quý.
Chế biến: Sau khi thu hái xong người ta sẽ đem cây lạc tiên đi rửa sạch, cắt ngắn, rồi phơi hoặc sấy khô. Ngoài cách này thì bạn còn có thể chế biến thảo dược này bằng cách dùng tươi làm các món ăn trong bữa cơm.
Bảo quản: Cho dược liệu vào các túi kín khí bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát để tránh ẩm mốc.
Thành phần hóa học
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng trong cây lạc tiên có chứa rất nhiều hoạt chất quý tốt cho hệ thần kinh trung ương như: Passiflorin, Saponaretin, Vitexin, Sapomarin, Harmin, Harmol, Harmalol, Hermalin, chất xơ. Hoạt chất chính của thảo dược này là các hoạt chất Passiflorin có tác dụng an thần, chữa mất ngủ, gần giống như morphin nhưng không gây nghiện.
Chính bởi tác dụng tuyệt vời đó mà một vài quốc gia ở Châu u đã nhanh chóng tận dụng, ly trích hoạt chất này từ cây lạc tiên để điều chế thành các loại thuốc an thần, giúp người cao tuổi dễ đi vào giấc ngủ.
Ngoài ra quả loại thảo dược này còn có chứa rất nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như:
- 2% protein,
- Đường đơn,
- Glucoza,
- Fructose,
- Các acid hữu cơ,
- Các vitamin: C, A,
- Và một số muối khoáng.
Xem thêm: Diệp hạ châu – Đặc điểm, công dụng và những lưu ý khi sử dụng
Kết
Trên đây là những thông tin về công dụng chữa bện của cây lạc tiên do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Cây lạc tiên không chỉ có tác dụng chữa bệnh mà còn dùng để chế biến thành những món ăn hấp dẫn và giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên bạn hãy nhớ cái gì nhiều quá cũng không tốt. Vì vậy hãy sử dụng loại thảo dược này theo đúng hướng dẫn của các chuyên gia về liều lượng và tần suất dùng.
