Cây cà gai leo là một trong những thảo dược quen thuộc có tác dụng trong điều trị các bệnh về gan, chữa phong thấp, chảy máu chân răng, say rượu, bệnh lậu… Trong đó công dụng điều trị các bệnh về gan là nổi bật hơn cả. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm những công dụng chữa bệnh của cà gai leo qua bài viết dưới đây bạn nhé!
Công dụng của cà gai leo với sức khỏe
Với nhiều tác dụng khác nhau trong điều trị bệnh, cà gai leo được sử dụng phổ biến trong đông y học. Dưới đây là các bài thuốc trị tốt nhất có sử dụng vị thuốc này.
Chữa viêm gan, xơ gan, hỗ trợ chống ung thư gan
Chuẩn bị: 30g cà gai leo, 10g dừa cạn và 10g diệp hạ châu
Dùng tất cả nguyên liệu đem sao vàng rồi sắc lên uống.
Uống mỗi ngày 1 thang cho đến khi các biểu hiện bệnh thuyên giảm.
Phòng bệnh về gan bằng cà gai leo
Chuẩn bị nguyên liệu: 30g cà gai leo và 1 lít nước
Bỏ tất cả nguyên liệu vào trong nồi rồi bắc lên nấu cho đến khi còn 300ml nước thì tắt bếp.
Chia ra uống 3 lần trong ngày
Cây cà gai leo
Cà gai leo có tác dụng trị các bệnh về gan rất hiệu quả
Cà gai leo chữa rắn cắn
Lấy khoảng 30g đến 50g rễ cà gai leo tươi, rửa sạch, giã nhỏ rồi hòa với khoảng 200ml nước.
Cho người bị rắn cắn uống ngay, dùng 2 lần trong ngày.
Ngày thứ 2 dùng 30g rễ cà gai leo khô đem sao vàng, sắc nước dùng 2 lần trong ngày. Áp dụng từu 3 đến 5 ngày là sẽ khỏi hẳn.
Chữa phong thấp
Chuẩn bị nguyên liệu: 20g cà gai leo, 20g vỏ chân chim, 20g rễ đau xương, 20g rễ cỏ xước, 20g dây mấu, 20g rễ tầm xuân
Cho tất cả nguyên liệu đem nấu nước và dùng uống hết trong ngày
Chữa ho, ho gà
Chuẩn bị nguyên liệu: 10g rễ cà gai leo và 30g lá chanh
Cho nguyên liệu vào nồi nước nấu lên để tinh chất tan hết trong nước.
Chia ra uống hết 2 lần trong ngày.
Chữa sưng chân răng
Lấy 4g hạt cà gai leo tán nhỏ cho vào chén đồng cùng 1 ít sáp ong.
Đốt lên và xông khói vào chân răng.
Áp dụng mỗi ngày 1 lần, sau vài ngày sẽ khỏi.
Chữa phong tê thấp, nhức mỏi, đau lưng
Chuẩn bị nguyên liệu: 10g cà gai leo, 10g thổ phục linh, 10g dây gấm, 10g kê huyết đằng, 10g lá lốt
Cho các nguyên liệu trong cùng 1 thang rồi sắc uống trong ngày
Dùng liên tục trong 1 tháng sẽ thấy có cải thiện.
Bài thuốc giải rượu bằng cà gai leo
Thông thường dân gian vẫn lưu truyền cách dùng 50g cà gai leo khô hãm với nước như chè xanh rồi cho uống thay nước. Cách này vừa giúp nhanh tỉnh rượu vừa không gây hại cho gan.
Kiêng kị khi sử dụng cà gai leo
Chỉ nên dùng với một lượng vừa đủ, phù hợp với việc điều trị bệnh.
Không nên dùng cho trẻ dưới 6 tuổi vì lúc này cơ thể còn yếu, hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, gan vẫn chưa hoàn thiện để hoàn thành các chức năng của mình.
Phụ nữ đang mang thai cũng cần thận trọng, không được tự ý sử dụng nếu chưa có sự cho phép của bác sĩ.
Trong thời kỳ cho con bú cũng không nên dùng cà gai leo vì có thể ảnh hướng đến tuyến sữa, ảnh hưởng đến dưỡng chất mà bé được cung cấp từ mẹ. Nếu dùng cần có sự cho phép của bác sĩ.
Với những thông tin được chia sẻ có lẽ bạn đã hiểu được phần nào những công dụng mà cà gai leo có thể mang lại. Tuy nhiên, đây là thuốc dân gian nên hiệu quả còn tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người. Để đảm bảo an toàn, bạn nên trao đổi trước với bác sĩ nếu có ý định dùng nguyên liệu này.
Thông tin về cà gai leo
Cây cà gai leo là thảo dược thiên nhiên, có tên khoa học là Solanum hainanense – Hance Solanaceae. Cây này còn được gọi với nhiều tên gọi khác như cà dây leo, cây cà quýnh, cây gai cườm, cây cà lù hay cây cà vạnh. Công dụng chính của cây cà dây leo là hỗ trợ và điều trị những bệnh lý về gan, được xem là thần dược cho các bệnh nhân bệnh gan.
Đặc điểm chính của cây
Cà gai leo là loài cây có tuổi thọ cao, sống nhiều năm theo hình thức leo lên thân cây khác hoặc bò dưới mặt đất. Một cây thường phân nhiều cành nhánh, độ dài trung bình khoảng 1m. Thân cây nhẵn khá nhăn, hóa gỗ, có sự phân chia nhiều cành. Thông thường các cành non sẽ tỏa rộng và có nhiều gai cong hơn các cành lớn tuổi khác.
Lá của cây cà dây leo có hình bầu dục, thường mọc so le. Phiến lá nông, khoảng cách giữa các phiến lá không đều. Bề mặt trên của lá có màu xanh sẫm, bề mặt dưới nhạt hơn và phủ lớp lông tơ màu trắng. Hai mặt lá đều có gai, trong đó số lượng gai ở mặt trên thường nhiều hơn mặt dưới, cuống lá cũng có gai.
Hoa cà gai leo nhỏ nhỏ nhưng xinh xinh, có màu tím hoặc trắng. Hoa thường mọc thành xim, một xim gồm từ 2 – 5 hoa, nhị vàng. Khi có quả, quả thường mọng, màu vàng, hình cầu, khi chín có màu đỏ tươi rất đẹp mắt.
Nơi phân bố chủ yếu
Cà gai leo được biết đến là dòng thực vật mọc hoang, do đó chúng có thể mọc ở nhiều nơi trong tự nhiên. Theo khảo sát ghi nhận, loại cây này phân bố tập trung nhất ở các tỉnh Trung du miền núi Bắc Bộ và một số tỉnh phía Nam. Một số tỉnh nổi tiếng với dòng cây này bao gồm: Nghệ An, Thanh Hóa, Hà Nam, Thái Bình.
Phân biệt cà gai leo với cà dại
Việc nhầm lẫn giữa cà gai leo với cà gai dại thường phổ biến nhất. Điều này dẫn đến việc sử dụng sai dược liệu và làm giảm hiệu quả điều trị bệnh. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ, bạn có thể phân biệt được hai loại cây này, dựa vào các đặc điểm như sau:
Về thân cây: Cây cà gai leo thường thấp hơn cà dại. Chúng cao từ 2 – 3m và mọc thẳng đứng. Trong khi đó, cà gai leo có thân leo nhỏ, mọc bám vào các cây khác hoặc bò trên mặt đất, với độ cao chỉ từ 0.6 – 1m.
Lá cây: Cây cà dại có lá to hơn, với chiều dài từ 5 – 10cm. Còn lá cà gai leo chỉ dài khoảng 3 – 4m.
Quả: Cà dại thường có quả màu vàng, với đường kính từ 10 – 15mm, lớn hơn quả cà gai leo với độ dài chỉ khoảng 5 – 7mm.
Phân biệt cà gai leo và cà tàu
Bên cạnh cà gai dại thì cà tàu cũng là loại cây rất dễ nhầm lẫn với cà gai. Bạn có thể phân biệt dựa vào một số đặc điểm như:
Thân cây: Cà tàu có thân và lá màu xanh lục nhạt, có nhiều gai sắc nhọn, phiến lá to rộng gần giống với các loại cà khác. Còn lá cây cà gai leo có hình bầu dục, mọc so le dọc theo thân cây, mặt dưới được phủ một lớp lông nhỏ, còn mặt trên có gai.
Hoa: Cụm hoa tán mọc thành từng chùm từ 3 – 5 cái, nằm ngoài nách lá. Cánh hoa thường có màu xanh lục nhạt hoặc trắng, với 5 cánh rời, rộng khoảng 5 – 7 bông nhỏ, có màu tím nhạt.
Quả: Quả của cây cà tàu có lông tròn, khi chín chúng có màu vàng tươi với đường kính quả từ 2,5 đến 3cm. Quả cà gai leo thì có hình cầu mọng, khi chín màu đỏ tươi trông rất bắt mắt.
Ngoài cây cà dại và cà tàu nêu trên, trong tự nhiên còn có một số loài cà khác, như cà độc dược cũng rất dễ gây nhầm lẫn. Cách phân biệt giống như ở trên. Theo đó, bạn chỉ cần dựa vào những đặc điểm cây cà gai leo mà chúng tôi đã giới thiệu ở trên để làm chuẩn. Nếu có bất cứ đặc điểm nhận dạng nào không đúng, bạn không nên sử dụng, để tránh nhầm lẫn với một số loại cà dại khác. Điều này rất nguy hiểm, bởi chúng có thể gây ngộ độc.
Phân loại cây cà gai leo
Thông thường khi nhắc đến cà dây leo mọi người thường chỉ nghĩ chúng gồm một loại. Tuy nhiên trên thực tế, cà gai leo gồm nhiều loại khác nhau.
Nếu phân loại theo hoa cà dây leo thì gồm 2 loại:
Cà gai leo hoa trắng: Loại cây này có đặc điểm nổi bật là dây nhỏ, hoa màu trắng xinh xắn. Tác dụng chính của loài hoa trắng này là dùng để làm thuốc. Chúng được phân bố khá phổ biến tại các tỉnh miền núi phía Bắc dễ trồng.
Cà gai leo hoa tím: Người dùng thường trồng cà dây leo hoa tím để làm hàng rào, tăng tính thẩm mỹ cho khung cảnh xung quanh. Cà gai dây hoa tím có thân dây lớn hơn loại hoa trắng, có hoa màu tím trông rất đẹp.
Nếu phân loại theo vùng miền thì cà gai leo gồm:
Cà gai leo tại miền Trung: Với khí hậu thất thường của miền trung, cà dây leo tại mảnh đất này thường có thân cây cằn cỗi, màu nâu và cứng cáp.
Cà dây leo tại miền Bắc và miền Nam: Đối với hai vùng miền này thân cây cà dây leo thường màu xanh, bụ bẫm, dễ trồng và dễ chăm sóc hơn.
Các sản phẩm từ cà gai leo
Sản phẩm nổi bật nhất đến từ cà dây leo là các bài thuốc. Đây được xem là một loại thảo dược quý, một vị thuốc quý trong Đông y, chữa được nhiều chứng bệnh, đặc biệt là các bệnh lý về gan. Tất cả các phần của cây cà gai như rễ, cành, lá, quả đều được thu hái, rửa sạch, phơi hoặc sấy khô, có khi dùng tươi để làm thành các vị thuốc quý.
Bên cạnh các bài thuốc Đông y, cà dây leo còn được dùng để tạo thành nhiều sản phẩm khác phục vụ đời sống con người. Một số sản phẩm nổi bật chiết suất cà gai được khách hàng ưa chuộng trên thị trường hiện nay bao gồm: viên nang cà gai leo, trà cà dây leo, cao cà gai leo,…
Xem thêm: Thiên lý – Công dụng, Đặc điểm cách trồng và chăm sóc thiên lý
Kết
Trên đây là những thông tin liên quan đến cà gai leo do baokhuyennong.com đã tông hợp và chia sẻ đến các bạn. Mặc dù là dược liệu tốt nhưng sử dụng cà gai leo không đúng cách, không đúng mục đích có thể gây ra tác dụng phụ vô cùng lớn. Vì vậy trước khi sử dụng hãy đảm bảo bạn đã hiểu rõ và nắm được những thông tin quan trọng và lưu ý cần thiết về loại cây này nhé!
