Hoa vô ưu – một loài hoa tuyệt đẹp và rất đỗi quen thuộc. Đúng như cái tên của nó: Hoa Vô Ưu – Hoa không buồn, khi chiêm ngắm vẻ đẹp của loài hoa này, nhiều người chia sẻ rằng tâm hồn họ bỗng nhẹ nhàng và vui tươi, hoan hỉ lạ thường. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm thông tin về loại hoa này nhé!
Hoa Vô Ưu là gì?
Hoa Vô Ưu có tên khoa học là Couroupita Guianensis, thuộc họ dầu (Dipterocarpaceae). Theo các nhà tìm kiếm, loài hoa Vô Ưu được phát hiện nhiều ở các sân chùa Nam Tông ở khu vực Sri Lanka, Thái Lan, Campuchia, Mianmar, Lào,… ngoài ra hoa cũng được tìm thấy ở các ngôi chùa Khmer Nam Bộ ( Việt Nam). Hiện nay, hoa Vô Ưu được trồng rộng rãi, đặc biệt là trong các nôi chùa Mật Tông.
Đặc điểm của hoa vô ưu
Đặc điểm hình thái hoa vô ưu
Hoa Vô Ưu là cây thân gỗ cứng. Cây hoa này có thể mọc cao tối đa đến 15m. Những bông hoa này mọc ra từ thân chính với sắc cam lẫn đỏ thắm và thêm chút hồng. Hoa mọc thành từng chùm trên cọng dài, có thể dài tới 3m hoặc hơn. Hoa Vô Ưu có đặc điểm khác biệt là trổ hoa quanh năm, tuy nhiên thời điểm hoa có màu sắc rực rỡ nhất là từ tháng 2 đến tháng 5. Sau khi hoa Vô Ưu tàn sẽ hình thành quả Vô Ưu. Quả này to tròn thường có màu xám. Mùi của quả rất hắc và khó ngửi, có 4 đến 8 hạt trong quả. Khi quả già và thối đi, có thể lấy hạt này để trồng thành cây hoa mới.
Đặc điểm mùi hương hoa vô ưu
Hoa có mùi thơm dịu nhẹ. Mùi hương của hoa tỏa ra rõ nhất vào thời khắc chiều tối. Vì vậy nếu những bạn có sở thích ngửi mùi hương của loài hoa này thì nên chọn thời điểm chiều tối để thưởng thức hương thơm ngát nhất của hoa.
Truyền thuyết về Hoa Vô Ưu
Có rất nhiều truyền thuyết kể về hoa Vô Ưu trong lịch sử loài người. Có một truyền thuyết kể rằng, trong kinh Đại Bát Niết Bàn, trên đoạn đường cuối cùng trong chuyến vân du về Kushinagar, Đức Phật đã trò chuyện cùng với vị thí giả A Nan Đà rằng: “Này A Nan Đa, ta cảm thấy mệt mỏi quá và muốn nằm nghỉ, hãy trải tấm tọa cụ ra giữa hai cây sala, đầu hướng về phương Bắc”. Khi Đức Phật chỉ vừa mới nằm xuống, bỗng hai cây Vô Ưu này liền lập tức nở hoa rực rỡ, tỏa hương thơm ngát. Điều lạ ở đây là thời khắc đó không phải khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5 (khoảng thời gian hoa nở đẹp nhất). Sự kiện hoa nở bất thường đó như để tiễn đưa đấng Đạo Sư về cõi niết bàn, về với cảnh giới chân như muôn đời muôn thuở…
Đối với những người theo Phật Giáo, khi chiêm ngắm loài hoa Vô Ưu thường xuyên, bạn sẽ có thể dễ dàng liên tưởng đến hình ảnh những con rắn hổ mang chín đầu đang phình mang để bảo vệ Đức Phật trong lúc Đức Phật nhập định liên tục trong 49 ngày dưới cây bồ đề.
Cũng thông qua những truyền thuyết đó, mỗi khi nhắc đến loài hoa Vô Ưu, con người luôn nhớ đến hình ảnh Đức Phật, cộng hưởng với sắc hoa rực rỡ và mùi hương đặc trưng không lẫn vào đâu được, khi ngắm nhìn hoa Vô Ưu thì tâm trạng con người bất chợt khởi lên niềm hoan hỷ, an lạc, hạnh phúc…
Ý nghĩa của Hoa Vô Ưu
Hoa Vô Ưu và ý nghĩa tôn giáo
Đối với Phật Giáo Nguyên Thủy (hay còn gọi là phái Nam Tông), loài hoa Vô Ưu mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc và gắn liền với những sự kiện trọng đại trong cuộc đời của Đức Phật Thích Ca. Khi hoa nở rộ là biểu hiện tượng trưng cho Phật Pháp (Dharma). Có truyền thuyết kể rằng, Đức Phật cuối cùng đã chọn khoảng trống giữ bóng hai cây này để nằm nghỉ và đi vào Niết Bàn.
Rất nhiều người nhận định rằng, quá trình gieo trồng, hình thành và phát triển của cây hoa Vô Ưu diễn ra đúng theo “quan niệm phồn thực” của Ấn Độ Giáo về sinh, diệt và tái tạo. Mỗi chùm hoa Vô Ưu nở rộ đều trông rất giống với hình ảnh rắn thần (naga). Mỗi bông hoa là đầu và miệng rắn đang phùng mang che đi phần nhụy hoa ở vị trí chính giữa. Bên cạnh thì có hình một lingam (tương truyền của thần Shiva) và rất nhiều Shivalinga nhỏ bao quanh. Chính vì vậy, ngoài các tên gọi mà chúng ta thường biết đến, loài hoa Vô Ưu cũng có thể được gọi là Nagalinga hay là hoa Shivalinga.
Ý nghĩa của hoa Vô Ưu ngày nay
Chỉ cần nghe đến cái tên của loài hoa này: “Vô Ưu” – con người đã cảm thấy dễ chịu và thích thú. Hoa Vô Ưu chính là biểu tượng cho sự tinh khiết, giúp con người giác ngộ, xoá sạch ưu phiền và những âu lo của những gồng gánh cuộc đời. Có lẽ cũng chính vì vậy, hình ảnh của loài hoa được xuất hiện rất nhiều và rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày. Người ta chia sẻ những bức ảnh này với nhau với mong muốn rằng những ai thấy hoa sẽ giải tỏa được những nỗi niềm và trở nên vui tươi, hoan hỉ hơn trong mỗi ngày.
Hoa Vô Ưu được xem như một món quà hấp dẫn mà thiên tạo ban cho loài người. Loài hoa này tồn tại từ ngàn đời và cho đến nay, nó vẫn luôn giữ được ý nghĩa trọn vẹn, là “liều thuốc” tinh thần cho mỗi con người khi chiêm ngắm và thưởng thức nó.
Vậy thực sự hoa “Vô ưu” liệu có tồn tại?
Có người vẫn tin rằng hoa vô ưu chỉ là một loài hoa trong tâm tưởng và không có thật. Cũng như sự “vô ưu” (không buồn phiền) tuyệt đối là không thể có.Tuy nhiên, phần lớn nhiều người tin rằng trên thế gian này có một loài hoa tên là “vô ưu”. Vô ưu ở đây không chỉ là tên của một loài hoa mà nó còn là một “liều thuốc tinh thần” giúp những ai đang muộn phiền có thể giải tỏa được khi nhìn ngắm nó. Sở dĩ, tên của hoa là do con người đặt ra, chính vì vậy, loài hoa có tên gọi “Vô Ưu” là thực sự tồn tại, còn việc nhìn ngắm nó có thực sự giúp con người thoát khỏi muộn phiền hay không là do tâm người đó có tịnh hay không, có thoát ra khỏi những suy nghĩ đang ràng buộc tâm trí của họ hay không.
Một số công dụng đặc biệt của Hoa Vô Ưu
Không chỉ là một loài hoa mang giá trị tinh thần to lớn, một số thầy thuốc đã nghiên cứu và tìm ra được công dụng chữa bệnh của hoa Vô Ưu. Theo đó, hoa này có công dụng điều trị nhiều loại bệnh khác nhau, nhất là những bệnh liên quan đến phụ nữ.
Hiện nay, người ta vẫn tiếp tục nghiên cứu và tìm hiểu sâu về loài hoa này để cung cấp cho cộng đồng những kiến thức rộng hơn về loài hoa thiện tạo này.
Cách trồng và chăm sóc cây vô ưu
Cây vô ưu được trồng bằng hạt, trái cây vô ưu khi chín rất hôi và một khi nó đã chín nẫu thì có mùi rất thôi, nhưng chính lúc này hạt mới đạt độ già có thể đem đi ươm trồng được. Đức phật đã mượn hình ảnh cây vô ưu để nói lên quy luật sinh diệt của con người.
Khi hạt chín già ta có thể đem gieo để nhân giống cây. Đất trồng cây phải là loại đất tơi xốp, cung cấp đủ một lượng chất dinh dưỡng và phải ẩm để hạt có thể nảy mầm dễ dàng.
Cây có rễ cọc cắm sâu vào lòng đất tự hút chất dinh dưỡng nên không cần chăm sóc cây này quá nhiều, việc tưới nước cho cây cũng không cần quá thường xuyên, nếu trời ít mưa thì nên tưới nước 1 tuần từ 2-3 lần. Vậy là đủ.
Để cây ra hoa đẹp cần trồng cây ở nơi có nhiều áng sáng, đồng thời cũng nên bón chất dinh dưỡng đầy đủ cho cây vô ưu nhất là khi cây còn nhỏ.
Trên đây, Báo Khuyến Nông đã cung cấp cho các bạn một số thông tin về đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc Cây vô ưu. Hi vọng rằng bài viết trên đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin thật bổ ích nhé!