Từ rất lâu rồi người dân ta đã biết dùng tắc kè đá để điều trị bệnh. Hầu như nó được sử dụng trong nhiều bài thuốc điều trị gân cốt. Và đều mang lại kết quả đáng chú ý. Chính vì thế mà đến tận ngày nay nhiều người vẫn ưa thích dùng tắc kè đá để chữa bệnh. Một phần vì nó an toàn. Một phần khác nó cũng hạn chế được các tác dụng phụ mà các loại thuốc Tây y mang lại. Đương nhiên là công dụng của tắc kè đá không chỉ tốt cho việc mạnh xương khớp rồi. Nó còn có nhiều công dụng khác. Chỉ là ít người biết đến hơn mà thôi. Và để giúp các bạn khái quát được hết công dụng của Cây Tắc Kè Đá, cũng như những điều thú vị về loại thảo dược này.
Giới thiệu chung về Cây Tắc Kè Đá
- Tên gọi khác: Tổ rồng, Tổ phượng, Cốt toái bổ, Bổ cốt toái.
- Tên khoa học: Drynaria bonii Christ
- Tên dược: Rhizoma Drynariae
- Họ: Dương xỉ (danh pháp khoa học: Polypodiaceae)
Đặc điểm cây tắc kè đá
Tắc kè đá là loài thực vật sống phụ sinh trên đá hoặc những thân gỗ lớn. Thân rễ có dạng mầm và được phủ vảy màu vàng bóng.
Cây có 2 dạng lá, lá thường dài 25 – 45cm, phiến lá màu xanh, lá xẻ thùy lông chim, mỗi lá gồm có 3 – 7 cặp lông chim, cuống dài 10 – 20cm. Lá hứng mùn có hình trái xoan, thường khô, có màu nâu và ôm lấy thân. Mặt dưới lá có các túi bào tử nằm rải rác không đều.
Bộ phận dùng
Thân rễ của cây tắc kè đá được thu hoạch để làm thuốc.
Phân bố
Cây mọc hoang ở dọc suối, núi đá và trên những thân cây gỗ, tập trung nhiều ở Lạng Sơn, Cao Bằng, Đồng Nai, An Giang, Quảng Trị và Lâm Đồng. Ngoài ra cây tắc kè đá cũng mọc nhiều ở Lào và Campuchia.
Thu hái – sơ chế
Thu hái thân rễ gần như quanh năm nhưng thời điểm thu hái tốt nhất là vào tháng 4 – 9 hằng năm.
Sau khi thu hoạch, đem cạo bỏ lông, sau đó thái miếng nhỏ và đem phơi khô. Khi dùng đem đốt nhẹ cho cháy hết lông phủ bên ngoài, đem thân rễ ủ cho mềm rồi tiếp tục tẩm mật và sao vàng.
Bảo quản
Nơi khô ráo và thoáng mát.
Thành phần hóa học
Trong dược liệu có chứa 25 – 34.89% tinh bột.
Vị thuốc tắc kè đá
1. Tính vị
Vị hơi đắng, tính ấm.
2. Quy kinh
Quy vào kinh Thận và Can.
3. Tác dụng của cây tắc kè đá
– Theo nghiên cứu dược lý hiện đại:
- Dược liệu có tác dụng an thần, giảm đau, giảm lipid máu.
- Tăng khả năng hấp thu phốt pho và canxi từ đó giúp xương gãy mau liền.
– Tác dụng của cây tắc kè đá theo Đông y:
- Tác dụng: Tán ứ, hoạt huyết, tiếp cốt, bổ thận.
- Chủ trị: Đau nhức xương khớp, đau răng do thận hư, suy nhược thần kinh, ứ huyết do chấn thương.
4. Cách dùng – liều lượng
Cây tắc kè đá được sử dụng ở dạng ngâm và thuốc sắc là chủ yếu với liều 6 – 12g/ ngày. Ngoài ra nhân dân còn sử dụng dược liệu tươi để điều trị chứng đau nhức do chấn thương.
Bài thuốc chữa bệnh từ tắc kè đá – tổ rồng
1. Bài thuốc chữa thận hư gây đau lưng và ù tai
- Chuẩn bị: Bầu dục lợn 1 cái và tắc kè đá (tán bột) 4 – 6g.
- Thực hiện: Đem cho thuốc bột vào bên trong bầu dục lớn, sau đó hấp cách thủy và nướng chín. Mỗi ngày ăn 1 quả, ăn cách ngày.
2. Bài thuốc trị thận hư gây nhức mỏi xương khớp, đau nhức lưng, gối mỏi
- Chuẩn bị: Tỳ giải, tắc kè đá và đỗ trọng mỗi vị 16g, hoài sơn và cẩu tích mỗi vị 20g, thỏ ty tử, rễ cỏ xước, rễ gối hạc, dây đau xương mỗi vị 12g.
- Thực hiện: Đem các vị sắc với 550ml nước còn lại 200ml và chia thành 2 lần uống trong ngày. Liệu trình kéo dài 10 ngày, thực hiện từ 3 – 5 liệu trình để nhận thấy cải thiện rõ rệt.
3. Bài thuốc trị thận hư gây đau răng, chảy máu chân răng và răng lung lay
- Chuẩn bị: Tắc kè đá 16g.
- Thực hiện: Đem giã nhỏ, sao cháy đen sau đó tán thành bột mịn và xát vào vùng lợi sưng đau, chảy máu. Nên thực hiện sau khi đã vệ sinh răng, áp dụng 2 lần/ ngày (sáng – tối) sẽ thấy triệu chứng thuyên giảm rõ rệt.
4. Bài thuốc uống giúp bồi bổ thận và chắc răng
- Chuẩn bị: Sơn thù, bạch linh, đơn bì, trạch tả, sơn dược mỗi vị 12g, tế tân 2.4g, tắc kè đá và thục địa mỗi vị 16g.
- Thực hiện: Đem sắc với 700ml nước còn lại 250ml, sau đó chia nước sắc thành 2 lần uống. Áp dụng bài thuốc liên tục trong 10 ngày là kết thúc liệu trình.
5. Bài thuốc trị người ê ẩm do té ngã
- Chuẩn bị: Lá sen tươi, trắc bá tươi và sinh địa mỗi vị 10g, tắc kè đá 15g.
- Thực hiện: Sắc với 500ml nước còn lại 200ml. Mỗi lần dùng 100ml, ngày dùng 2 lần. Áp dụng bài thuốc liên tục trong vòng 5 ngày.
6. Bài thuốc chữa tụ máu, bong gân do chấn thương
- Chuẩn bị: Cây tắc kè đá tươi.
- Thực hiện: Loại bỏ lá khô và lông tơ, sau đó rửa sạch, giã nhỏ và gói vào lá chuối đem nướng cho mềm. Dùng dược liệu đắp lên chỗ đau nhức và bó lại. Thay thuốc nhiều lần trong ngày cho đến khi máu tan và gân hồi phục hoàn toàn.
7. Bài thuốc trị thấp khớp mạn thể nhiệt
- Chuẩn bị: Cam thảo 4g, thạch cao, đan sâm, tắc kè đá, thổ phục linh, rau má, kê huyết đằng, thiên hoa phấn, độc hoạt, uy linh tiên, khương hoạt, sinh địa và hy thiêm mỗi vị 12g.
- Thực hiện: Đem sắc uống ngày dùng 1 thang.
8. Bài thuốc trị đau nhức do phong thấp
- Chuẩn bị: Rễ chiên chiến, bạch hoa xà mỗi vị 10g, vỏ chân chim 100g, tắc kè đá 40g, rễ bưởi bung, xích đồng nam, cỏ xước, bạch đồng nữ, ô dược và tiền hồ mỗi vị 40g, rễ rung rúc 80g, rễ gắm 120g.
- Thực hiện: Nấu dược liệu thành cao đặc, sau đó ngâm với 2 lít rượu trắng 40 độ trong vòng 3 ngày. Lọc lấy dịch trong, ngày dùng 2 lần mỗi lần khoảng 30ml.
9. Bài thuốc giúp bồi bổ khí huyết và gân xương, sử dụng trong điều trị và phòng ngừa loãng xương, suy nhược cơ thể, gãy nứt xương
- Chuẩn bị: Ba kích, đảng sâm và củ mài mỗi vị 16g, mẫu lệ (vỏ hàu), cẩu tích, bạch truật, tục đoạn, hoàng kỳ, tắc kè đá và đương quy mỗi vị 12g, thiên kiên kiện 10g.
- Thực hiện: Nấu cao lỏng uống hoặc sắc uống, ngày dùng 1 thang.
10. Bài thuốc trị gãy xương kín và chấn thương phần mềm
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị đương quy, tắc kè đá, địa miết trùng, huyết kiệt, nhũ hương, bằng sa, đại hoàng, một dược, đồng tự nhiên và Vaseline các vị bằng lượng nhau. Sau đó tán dược liệu thành bột mịn rồi trộn với Vaseline và thoa lên chỗ đau nhức. Sử dụng thường xuyên giúp liền xương nhanh chóng.
- Bài thuốc 2: Lá sen tươi, quả bồ kết tươi, tắc kè đá và lá trắc bá diệp tươi mỗi vị 12g. Đem dược liệu tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 12g hãm với nước sôi uống. Ngày dùng 2 lần cho đến khi xương liền hoàn toàn.
11. Bài thuốc trị nhiễm độc Streptomycin
- Chuẩn bị: Cây tắc kè đá 20g.
- Thực hiện: Sắc lấy nước, chia thành 2 lần uống và dùng hết trong ngày.
12. Bài thuốc trị bong gân, gãy xương kín, chân tay sưng đau
- Chuẩn bị: Mộc hương 8g, chích một dược, huyết kiệt, chích nhũ hương, hồng hoa, đồng tự nhiên, đương quy, tắc kè đá, tục đoạn và thổ miết trùng mỗi vị 12g.
- Thực hiện: Đem dược liệu tán thành bột mịn, sau đó dùng 12g uống với nước sôi nguội, ngày dùng 2 – 3 lần. Ngoài ra dùng thêm thuốc bột hòa với giấm rượu và đắp ở bên ngoài.
13. Bài thuốc trị chứng còi xương ở trẻ nhỏ, lưng gối mỏi và chân tay tê yếu ở người cao tuổi
- Chuẩn bị: Rượu tốt 1 lít, đỗ trọng, tắc kè đá và thiên kiên kiện mỗi vị 10g, cao hổ cốt 4 – 6g.
- Thực hiện: Đem dược liệu ngâm với rượu trong vòng 10 – 15 ngày. Mỗi lần uống 10 – 15ml trước khi ăn, ngày dùng 2 lần.
Những lưu ý khi dùng cây tắc kè đá chữa bệnh
Có thể nói công dụng của tắc kè đá có rất nhiều. Cứ nhìn vào bảng công dụng của nó thì biết. Hầu như các bài thuốc từ tắc kè đá đều cực kỳ hữu hiệu đối với người bị các bệnh về gân xương. Cũng chính vì thế mà nhiều người còn hay dùng nó thường xuyên để tăng độ dẻo dai cho gân cốt. Nếu dùng đúng thì không sao. Nhưng dùng sai thì lại là vấn đề khác. Vì thực tế đúng là có nhiều người dùng tắc kè đá cho kết quả tốt. Lại cũng có người dùng lại mang họa vào thân.
Chính vì thế khi dùng bạn cần đặc biệt chú ý những điều dưới đây. Để quá trình điều trị được thành công mỹ mãn. Đồng thời hạn chế được tình trạng sức khỏe bị ảnh hưởng theo chiều hướng xấu đi.
Những người được khuyến khích nên dùng cây tắc kè đá chữa bệnh
Từ công dụng của cây tắc kè đá đã được nghiên cứu,có thể thấy được rằng đối tượng dùng được tắc kè đá cũng không quá nhiều. Nhưng cũng không phải là ít.
Chỉ cần bạn xác định được tình trạng bệnh của mình có nằm trong các trường hợp dưới đây không? Thì hoàn toàn có thể dùng được cây tắc kè đá để chữa bệnh. Sau đây là những trường hợp được khuyên nên dùng tắc kè đá để chữa bệnh. Vì nó mang lại hiệu quả rất tốt.
Người thận kém, chức năng thận không còn tốt. hay bị các chứng đau mỏi lưng, ù tai hay là điếc. Người thân kém bị đau răng, chảy máu chân răng, hôi miệng. hay kể cả người bị bong gân sưng tấy cho chấn thương.
Những người không dùng được tắc kè đá dưới bất cứ hình thức nào
Những người dưới đây nếu đang có ý định sử dụng tắc kè đá thì thật sự cẩn trọng. Nếu không muốn mang họa vào thân. Nếu hạn chế và không dùng được thì càng tốt.
Nhưng nếu trong trường hợp bất khả kháng cần dùng thì lại phải xin ý kiến bác sĩ. Bác sĩ sẽ cho bạn lời khuyên phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn nhất. Đồng thời cũng lên cho bạn pháp đồ điều trị thật sự thích hợp.
Những người gặp tình trạng âm hư hay huyết hư tốt nhất là không nên dùng tắc kè đá dưới bất cứ hình thức nào.
Người âm kém mà lại còn nóng trong hay là ứ máu thì cũng cần cẩn trọng.
Để điều trị mang lại hiệu quả tốt thì bạn nên chọn được tắc kè đá chất lượng. bằng không dùng dược liệu kém chất lượng thì chữa trị không có kết quả. mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe nữa đấy!
Cùng với đó thì nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi điều trị cho an tâm.
Liều dùng tắc kè đá khuyến cáo
Rất nhiều người nhầm lẫn cho rằng tắc kè đá không có độc nên dùng bao nhiêu cũng được. Kể cả dùng không đúng mục đích cũng không có gì nguy hiểm. Tuy nhiên đây là quan điểm chết người mà không ai hay biết.
Bởi dù là loại thảo dược có lành tính đến đâu mà dùng sai mục đích cũng đã là có hại rồi. Chưa kể còn dùng vô tội vạ thì làm sao cơ thể bạn chấp nhận được. Người không có bệnh dùng thuốc chữa bệnh có phải là phản tác dụng không? Chính vì thế nếu có dùng hãy nhớ dùng cho nó đúng nhé! Đúng từ bệnh cho đến liều dùng.
Liều dùng chúng mình đưa ra dưới đây được các chuyên gia khuyến cáo sử dụng. Sau nhiều lần nghiên cứu. Tuy nhiên liều lượng này cũng sẽ có những thay đổi khác tùy theo độ tuổi cũng như tình trạng bệnh của bạn. Nhưng để tốt nhất hãy nhớ tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra liều dùng thích hợp cho bản thân nhé!
người ta có thể nấu nước từ cốt toái bổ để uống. hay dùng để ngâm rượu uống cũng được. Nhưng dù là hình thức nào thì một ngày cũng chỉ nên dùng từ 6 đến 12g mà thôi.
Còn nếu dùng ngoài thì tùy tình trạng bệnh mà điều chỉnh sao cho thích hợp là được.
Trên đây là những thông tin liên quan đến đặc điểm, công dụng chữa bệnh của Cây Tắc Kè Đá do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Cây Tắc Kè Đá là vị thuốc với nhiều công dụng đối sức khỏe. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về công dụng cũng như tác dụng y học của dược liệu. Do đó, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền trước khi sử dụng. Không nên tự ý sử dụng dược liệu để tránh những rủi ro không mong muốn.