Kha tử – Loại thần dược trong chữa trị viêm họng, khàn tiếng

Những công dụng chữa bệnh của kha tử

Bài thuốc trị ho, viêm họng, khó nuốt

Dùng một quả kha tử đã được loại bỏ phần vỏ đem ngậm và nuốt chất dịch được tiết ra. Nếu sau vài giờ mà cảm giác khó chịu không thuyên giảm,  bạn có thể ngậm thêm 1 – 2 quả nữa để cải thiện triệu chứng. Thực hiện liên tục trong 3 ngày.

Hoặc, bạn cũng có thể áp dụng bài thuốc sau:

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• 8 gam kha tử
• 10 gam cát cánh
• 6 gam cam thảo.

Thực hiện:

• Đem sắc các vị thuốc trên, dùng hằng ngày cho đến khi triệu chứng viêm họng thuyên giảm thì ngừng lại.

Bài thuốc trị ho có đờm cho trẻ em

Quả kha tử đem nước, bóc vỏ rồi cho vào ngâm với ly nước ấm có pha muối loãng. Cho trẻ ngậm và nuốt nước đến khi hết vị chát thì ngừng.

Bài thuốc chữa ho lâu ngày

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• 4 gam kha tử
• 4 gam đẳng sâm.

Cách thực hiện:

• Đem sắc tất cả các nguyên liệu trên với 400 ml nước, khi nước cạn còn 200 ml thì ngưng.
• Chia thuốc làm 3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc trị khàn tiếng, ho do phế hư

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• 80 gam kha tử
• 6 gam cam thảo
• 10 gam cát cánh

Thực hiện:

• Đem tất cả các nguyên liệu trên sắc 3 lần, sau đó trộn các lượt nước sắc lại với nhau rồi cô cạn còn khoảng 200 ml thì tắt bếp.
• Chia thuốc thành 4 phần, dùng vào 4 thời điểm khác nhau trong ngày. Thuốc dùng liên tục cho đến khi khỏi bệnh.

Bài thuốc trị khô cổ, khàn tiếng

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Kha tử
• Ô mai
• Mật ong

Cách thực hiện hiệu quả:

• Trộn tất cả các nguyên liệu trên lại với nhau, vo thành viên. Mỗi khi cảm thấy đau họng hoặc khó chịu, ngậm viên thuốc trên để khắc phục.

Một số lưu ý khi trị ho, khàn tiếng viêm họng bằng quả kha tử

Kha tử là một vị thuốc được dùng để trị ho, viêm họng, khàn tiếng vô cùng phổ biến. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Bệnh nhân bị thấp nhiệt tích trệ không nên dùng kha tử để trị bệnh.
• Với trường hợp bị viêm họng do phế có thực,người bị táo bón, cảm, có thực tà tuyệt đối không sử dụng kha tử để chữa viêm họng.
• Với người bị mất giọng, nên dùng quả kha tử xanh để trị bệnh hiệu quả hơn.
• Tác dụng trị ho, viêm họng, viêm họng của kha tử được y học cổ truyền và nghiên cứu y học hiện đại công nhận, chứng thực, bạn có thể áp dụng cho mục đích trị bệnh. Kiên trì và thực hiện đều đặn để bài thuốc mang lại hiệu quả cao.

Cải thiện rối loạn tiêu hóa do đau dạ dày

Bài thuốc 1: Sử dụng 10 g quả cây kha tử, Can khương, anh túc xá, mỗi vị 5 g, tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng 3 – 6 g uống với nước ấm, mỗi ngày 3 lần.

Bài thuốc 2: Dùng Khả tử, Cam thảo, Hậu phát, Lương khương, Phục linh, Can khương, Trần bì, Thảo quả, Thần khúc, Mạch nha, mỗi vị đều 5 g, tán thành bột mịn, trộn đều. Khi dùng lấy 6 g uống với 200 ml nước ấm, mỗi ngày 2 lần đến cho đến khi các triệu chứng thuyên giảm.

Chuyên gia cho biết: “Các hoạt chất được tìm thấy trong kha tử có tác dụng chống khuẩn, ức chế và tiêu diệt vi khuẩn HP hiệu quả. Bên cạnh đó, vị thuốc còn có tác dụng kháng viêm, làm lành vết viêm loét nhanh chóng”.

Chữa tiêu chảy mãn tính, trĩ nội, lỵ do nhiệt

Dùng 10 g kha tử, Mộc hương, Hoàng liên, mỗi vị 5 g, rửa sạch với nước muối, phơi khô dưới bóng râm, sau lại tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng 3 – 6 g, uống với nước sôi để nguội, mỗi ngày 3 lần.

Điều trị ruột sôi, trĩ lậu

Sử dụng Kha tử 2.8 g, Quất hồng, Cù túc xá, mỗi vị 2 g, Cam khương 4 g, tán thành bột mịn, trộn đều. Khi dùng, lấy 3 – 6 g pha cùng 200 ml nước ấm. Mỗi ngày uống 2 lần.

Giải độc, chống nhiễm khuẩn, lỵ mãn tính kèm sốt, tiêu chảy lâu ngày

Sử dụng 5 g quả Kha tử nướng chín, bỏ hạt, Mộc hương, Hoàng tiễn, mỗi vị 5 g, tán thành bột mịn, chia thành 3 lần uống trong ngày. Khi uống hòa bột thuốc vào 200 ml nước sôi để nguội, khuấy đều, mỗi ngày dùng 1 thang, liên tục trong 7 – 10 ngày.

Làm lành vết thương

Sử dụng 20 quả Kha tử, Thanh đại, Giáng hương, mỗi vị 4 g, Ngũ bội tử 20 g, tán thành bột mịn, trộn với dầu mè, bôi vào vết thương mỗi ngày 2 lần.

Kiêng kỵ khi sử dụng kha tử

• Không sử dụng dược liệu Kha tử cho những trường hợp cơ thể tích tụ nhiệt thấp hoặc mắc hội chứng ngoại cảnh
• Những trường hợp mới cảm ngoại tà, táo bón không nên dùng dược liệu.
• Thông tin về tác dụng dược lý, thành phần hóa học, cách dùng, liều dùng và những bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu Kha tử chỉ mang tính chất tham khảo, không phải tư vấn chuyên môn. Trước khi đưa dược liệu vào quá trình chữa bệnh, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc những người có trình độ chuyên môn cao về hiệu điều trị và độ an toàn của các bài thuốc. Điều này sẽ giúp bạn phòng tránh được những rủi ro không mong muốn.

Tim hiểu về kha tử

Mô tả về kha tử

Cây Kha tử hay cây Chiêu diêu, kha lê lặc được biết đến là một loại cây thuốc quý. Loại cây này sống lâu năm, có thân gỗ cao khoảng 15 – 20m. Lá dược liệu có cuống ngắn, mọc đối. Hoa dược liệu thường mọc thành chùm. Chúng xuất hiện ở kẽ lá hoặc trên đầu cành tạo thành bông. Tràng hoa có màu trắng và có mùi thơm. Quả dược liệu có hình trứng, xuất hiện với hai đầu nhọn và 5 cạnh dọc. Chúng có chiều dài từ 3 – 5cm, có đường kín từ 2,5 – 3cm. Vỏ quả có màu nâu nhạt. Trong quả có hột (hạch) cứng chắc, thịt đầy (khi phơi khô chỉ còn lại 2 – 4mm), có vị chua chát.

Kha tử là một loại dược liệu ưa sáng khi trưởng thành. Tuy nhiên chúng chịu bóng khi còn non. Dược liệu mọc nhiều tại rừng thứ sinh và rừng thưa.

Phân bố

Dược liệu Kha tử phân bố nhiều tại những khu vực có rừng nửa rụng lá, rừng thường xanh và khu vực chuyển tiếp giữa rừng khợp và rừng nửa rụng. Trong rừng, dược liệu chiếm khoảng 2 – 4% tổ thành cây gỗ lớn. Ngoài ra, dược liệu còn xuất hiện nhiều ở những địa hình bằng phẳng dọc đường đi, ven sông suối và chân núi có độ cao dưới 1200m. Dược liệu phân bố nhiều ở độ cao 300 – 700m. Ở Ấn Độ cây Kha tử mọc trên cả đất sét và đất pha cát, phân bố nhiều ở độ cao 1500m.

Ở Việt Nam, cây Kha tử mọc hoang hoặc được trồng tại một số tỉnh miền Nam. Trên thế giới, dược liệu được trồng hoặc mọc hoang ở Ấn Độ và các nước Đông Nam Á như: Miến Điện, Lào, Thái Lan, Campuchia… Tại Trung Quốc, người dùng nhập dược liệu ở Việt Nam và Ấn Độ. Tuy nhiên, hiện tại dược liệu đã được trồng tại các tỉnh ở Trung Quốc gồm: Quảng Tây, Quảng Đông, Vân Nam.

Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản

Bộ phận dùng: Quả Kha tử

Thu hái: Quả dược liệu được thu hái từ tháng 6 đến tháng 8. Đây là thời gian quả chín.

Chế biến:

Sau khi thu hái dược liệu, phơi quả dưới trời nắng gắt cho khô. Người dùng nên thu hái và chọn quả già để phơi khô, vỏ ngoài có màu vàng ngà, thịt bên trong chắc là tốt. Loại trái non, thịt bên trong ốp lép là xấu.

Khi dùng, rửa sạch quả dược liệu, để ráo nước, sau đó sao sơ. Lúc bốc thuốc thang, giã đập, bỏ hạt dùng (theo kinh nghiệm Viện Đông Y Việt Nam).

Bảo quản: Để dược liệu tại những nơi khô ráo, thoáng mát, kín gió.

Thành phần hóa học

Trong thịt quả Kha tử có chứa 51% Tanin. Trong đó gồm những loại axit sau: Egalic, Luteolic, Galic, Chebulinic. Chebulinic trong dược liệu hoạt động như một chất kháng sinh, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus và có tác dụng điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Chebutin và Terchebin có khả năng chống co thắt cơ trơn. Do đó dược liệu thường được dùng trong trợ tim, chống co thắt dạ dày, ruột và chống ho.

Quả dược liệu chứa 30% chất làm săn da với những hoạt chất đặc trưng là: Các men polyphenol oxidase, tanase, acid elagic, glucogalin, senosid A(2), các acid amin, các đường glucose, arabinose, fructose…

Phần nhân của quả Kha tử chứa 3 – 7% chất dầu có màu vàng trong suốt. Chất này thuộc loại dầu bán sinh. Trong đó các acid palmatic, oleic và linoleic là những thành phần chủ yếu của chất dầu. Ngoài ra dược liệu còn chứa một hợp chất có hoạt tính chống ung thư là chebulanin.

Tác dụng dược lý cuả kha tử

Theo nghiên cứu dược lý hiện đại

Dược liệu Kha tử có tác dụng:

• Điều trị khản tiếng, viêm họng
• Có tác dụng giảm ho rõ rệt nhờ hoạt chất có tên Polysaccharid. Tác dụng dược lý này của hoạt chất Polysaccharid được chứng minh có khả năng điều trị cao hơn so với những chất chống ho mạnh nhất trong thí nghiệm như codein. Theo thí nghiệm, sau khi uống chiết xuất dược liệu từ 30 – 300 phút, người bệnh có thể giảm rõ rệt phản xạ ho ngay từ phút thứ 30
• Ức chế các loại virus làm giảm hệ miễn dịch của con người và virus loại 1 nhờ hoạt chất Alloyl
• Tiêu diệt mạnh mẽ các loại vi khuẩn gây hại nhờ hàm lượng tamin (hoạt tính kháng khuẩn)
• Ức chế in vitro và một số loại vi khuẩn: Trực khuẩn bạch hầu, trực khuẩn mủ xanh, tu cầu vàng, liên cầu khuẩn tán huyết, Salmonella typhi, Pseudomonas aeruginosa.
• Ức chế các loại virus gây viêm họng, khản tiếng gồm: Viruts adenovirus, virus Epstein – Barr (EBV), herpes simplex (HPV), virus Rhinovirus, coronavirus, virut cúm A, cúm B, parainfluenza virus.. và một số loại vi khuẩn như tụ cầu, liên cầu.

Theo y học cổ truyền

Dược liệu Kha tử có tác dụng:

• Sáp tràng chỉ tả
• Liễm phế chỉ khái
• Trừ ho
• Sát trùng dạ dày, đường ruột
• Chống co thắt
• Chống tiêu chảy
• Làm săn niêm mạc ruột
• Điều trị trĩ nội
• Điều trị kiết lỵ kinh niên
• Chữa ho mất tiếng, đổ mồ hôi trộm, xích bạch đới…

Xem thêm: Đông trùng hạ thảo – Loại thảo dược quý hiếm với sức khỏe con người

Lời kết

Trên đây là những thông tin liên quan đến kha tử do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Chúng tôi không đưa ra bất kỳ lời khuyên, chẩn đoán & phương pháp điều trị thay thế chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.