Thanh đạm mềm hay thanh đạm hoa rủ là một loài phong lan. Cây phân bố ở vùng Hymalaya. Tại Việt Nam, cây có ở thảo cầm viên Sài Gòn. Cùng chúng tôi tìm hiểu thêm thông tin về loài hoa lan thanh đạm này bạn nhé!
Nguồn gốc xuất xứ của hoa lan thanh đạm
- Tên Việt: Thanh Đạm Tuyết Ngọc, Cam Đạm
- Tên khoa học: Coelogyne mooreana, Rolfe, Sander 1907
- Đồng danh: Coelogyne mooreana f. alba Roeth & O, Gruss 2001; Coelogyne psectrantha, Gagnep 1930
Lan thanh đạm tuyết ngọc – Coelogyne mooreanaThanh Đạm Tuyết Ngọc là một cây đặc hữu của Việt Nam, thường mọc ở Đà Lạt, Nha Trang và Quảng Trị, trên cao độ khoảng 1300 m. Wilhelm Micholitz đã tìm thấy ở ngọn núi Langbian, gần Đà Lạt và gửi về cho Sander và người con tại St. Albans, Anh quốc. Cây lan này nở hoa và đoạt giải nhất của Hòang gia (FCC/RHS) vào năm 1905. Frederick Sander đặt tên Coelogyne moorena để vinh danh F. W. Moore, Giám đốc vườn thảo mộc Glasnevin tại Dublin. Robert Rolfe là người đã mô tả cây lan này trên thông tri của viện thảo mộc Kew, Anh quốc vào năm 1907 với tên Coelogyne mooreana ‘Brockhurst’. Điều lạ lùng nhất là cây lan đẹp và dễ trồng như vậy mà mãi đến năm 1972 nguyệt san Orchid của Hội Hoa Lan Hoa Kỳ và tờ Orchid Digest mới có hình ảnh của cây lan này.
Đặc điểm hoa lan thanh đạm
Thanh đạm Tuyết ngọc mọc từng cụm. Củ cao 5-7 cm có 2 chiếc lá mềm, xanh bóng dài từ 30- 40 cm, rộng 2.5- 3.5 cm. Dò hoa mọc từ giữa mầm non, lên thẳng cao 25-40 cm mang theo 4-8 hoa ngang từ 6-10 cm. Hoa trắng nhị vàng cam có hương thơm, nở vào mùa xuân.
Những loại hoa lan thanh đạm phổ biến
Thanh đạm vôi, Thanh đạm môi lông
Mô tả: Cánh hoa màu trắng tuyết, có điểm cam, môi hoa có tua.
Phong lan, củ bẹ cao 7 cm, lá 2 chiếc trên đỉnh dài khoảng 20 cm, rộng 5 cm. Chùm hoa mọc ở đỉnh củ, dài 22 cm, hoa 7-9 chiếc, to 3 cm nở đồng loạt vào mùa Xuân. Nơi mọc: Lâm Đồng, Đà Lạt.
Thanh Đạm Tuyết Hạ
Mô tả: Cánh hoa màu trắng điểm vàng nhẹ ở môi hoa.
Phong lan, củ bẹ cao 6 cm, 2 lá ở đỉnh, dài 24 cm, rộng 5 cm. Chùm hoa mọc ở ngọn cây non dài 15 cm, hoa 3-5 chiếc to 6-7 cm, nở vào cuối Xuân và đầu Hạ. Nơi mọc: Karel Petrzelka tìm thấy ở gần đầm Ron, Đà Lạt và Nguyễn Thiện Tịch và Nguyễn Vũ Khôi tìm thấy ở Núi Chúa, Phú Quốc ngày 5-5-2010.
Thanh Đạm Kế Lộc
Mô tả: Cánh hoa nhỏ dài độc đáo, điểm vàng. Môi hoa cách điệu gần giống cánh hoa
Phong lan cỡ trung bình, củ cao 6-7 cm, lá 2 chiếc. Chùm hoa thẳng đứng cao 20-25 cm, hoa 7-10 chiếc, nở đồng loạt vào mùa Xuân.
Nơi mọc: Sapa, Lao Cai, Quản Bạ, Hà Giang.
Ghi chú: Do Nguyễn tiến Hiệp, Leonid Averyanov và Phan Kế Lộc tìm thấy ở Quản Bạ, Hà Giang vào tháng 5-2007. Tên đặt để vinh danh Giáo sư Phan Kế Lộc
Thanh Đạm Tuyết Ngọc
Mô tả: Đây là loại thanh đạm có hoa to nhất , các cánh hoa màu trắng, điểm cam nhạt ở phần cánh môi
Phong lan trung bình, củ cao 4-6 cm, lá 2 chiếc. Chùm hoa dài 20-30 cm, mọc từ cây non, hoa 5-8 chiếc, to 10 cm, thơm nở vào mùa Xuân-Hạ.Nơi mọc: Nha Trang, Cà Ná, Lạc Dương, Lâm Đồng, Đà Lạt.
Thanh đạm ngù
Mô tả: Loại Thanh đạm ngù cánh hoa và hình dạng hoa giống Thanh đạm tuyết ngọc. Tuy nhiên, về kích cỡ thì loại này nhỏ hơn rất nhiều.
Phong lan củ cao 10 cm, lá 2 chiếc. Chùm hoa thẳng đứng, hay buông thõng dài 20 cm, hoa 3-8 chiếc, to 4 cm, thơm và nở đồng loạt vào mùa Xuân. Nơi mọc: Lâm Đồng, Đà Lạt
Nâu hoàng, Thanh Đạm tròn
Mô tả: Cánh hoa giống đài hoa, màu xanh nhạt. Môi cách điệu thì hình tròn có màu nâu
Phong lan trung bình, củ cao 5-7 cm, lá 2 chiếc. Chùm hoa mọc đỉnh củ, cao 12 cm, hoa 2-3 chiếc to 3-4 cm, thơm và nở liên tục từ mùa Hạ đến mùa Đông.
Nơi mọc: Lâm Đồng, Đà Lạt.
Xoan thư, Thanh đạm chồi
Mô tả: Phần môi cách điệu giống hình dạng những ngọn chồi vươn lên có màu xanh nhạt.
Phong lan cỡ trung, củ mọc xa nhau khoảng 4-5 cm, lá 2 chiếc. Chùm hoa dài 30 cm, hoa 3-10 chiếc, to 1,5 cm nở đồng loạt vào mùa Xuân, đặt biệt hoa cũng nở trên chùm hoa năm truớc.
Én luyện, Thanh Đạm tái
Mô tả: kết cấu hoa độc đáo có màu nâu nhạt, hình dạng giống chú chim én
Phong lan cỡ trung, củ mọc cách xa 4-7 cm, lá 2 chiếc. Cuống ngắn, hoa 1-2 chiếc mọc từ đỉnh củ, to 7,5 cm, nở vào cuối mùa Đông hay đầu Xuân.
Nơi mọc: Langbian, Đà Lạt.
Thanh đạm cảnh
Mô tả: Loài thanh đạm cảnh được ưa chuộng nhất vì kết cấu hoa hài hòa, mà lạ mắt với điểm một chấm vàng ở môi hoa
Phong lan nhỏ, củ mọc xa nhau 2 cm, lá 2 chiếc dài 20 cm rộng 4-5 cm. Chùm hoa dài 28 cm, hoa 4-7 chiếc, to 7,5 cm, thơm, nở đồng loạt vào mùa Xuân.
Nơi mọc: Đắc Lắc, Lâm Đồng, Nam Cát Tiên.
Thanh Đạm hẹp, Thanh Đạm cánh
Mô tả: Thanh đạm cánh với kết cấu giống loài hoa hoàng thảo nhưng kích cỡ nhỏ hơn rất nhiều
Phong lan, củ mọc cách nhau 5 cm, lá 2 chiếc. Chùm hoa dài 40 cm, hoa to 3 cm từ 6-15 chiếc, có hương thơm, nở đồng loạt vào mùa Đông.
Nơi mọc: Lâm Đồng, Sông Bé, Lộc Ninh.
Thanh Đạm ba gân
– Mô tả: : Với phần kết cấu ở môi hoa khá độc đáo, vệt trắng ở giữa vệt nâu tạo ra 3 đường sọc
Phong lan, củ mọc sát nhau, lá 2 chiếc. Chùm hoa dài 25 cm, hoa 4-8 chiếc, to 4 cm, nở 4-5 chiếc một lúc vào mùa thu.Hương thơm có người cho là hắc.
Nơi mọc: Lâm Đồng, Đồng Nai, Phú quốc.
Thanh Đạm nhớt, Thanh Đạm cỏ
– Mô tả: Nhìn gần giống với loại thanh đạm ba gân nhưng vì kết cấu lá và mọc dưới đất giống cây cỏ
Phong lan hay thạch lan, củ mọc sát, lá 2 chiếc. Chùm hoa dài 10-15 cm, hoa 3-5 chiếc, to 4 cm, nở đồng loạt vào mùa Đông và có hương thơm.
Nơi mọc: Kontum, Đắc Lắc, Lâm Đồng.
Thanh Đạm cánh ngắn, Thanh lan, Thanh Đạm xanh
Mô tả: Cánh hoa có màu xanh nhạt và điểm ở môi màu hạt mè đen
Phong lan trung bình, củ dài 10-15 cm, 2 lá. Chùm hoa mọc từ củ già, dài 15-18 cm, hoa 7-8 chiếc to 5 cm, nở đồng loạt vào mùa Xuân. Có hương thơm.
Nơi mọc: Đắc Lắc, Đà Lạt, Phước Long, Bình Phước, Bù Gia Mập
Cách trồng và chăm sóc hoa lan thanh đạm
Nhiệt độ
Mùa hè, ban ngày từ 75-80°F hay 24-27°C và ban đêm vào khoảng 62°F hay 17°C với sự cách biệt giữa ngày và đêm từ 10-14°F hay 6-8°C
Mùa đông ban ngày từ 75-80°F hay 24-27°C và ban đêm 53-55°F hay 12-13°C với sự cách biệt từ 23-25°F hay 13-14°C.
Ánh sáng
Từ 1500-2000 ánh nến (fc) tức là phải để ở chỗ rợp mát từ mùa xuân cho đến mùa thu. Tại môi trường thiên nhiên, mùa đông là mùa cây lan có nhiều ánh nắng hơn, bởi vì các cây cối chung quanh đã bị rụng lá.
Độ ẩm
Thoáng gió
Lan cần phải thật thoáng gió nếu không sẽ dễ bị nhiễm bệnh.
Tưới nước
Tại Việt Nam, suốt mùa mưa từ tháng 4-6 cây lan lúc nào cũng ướt đẫm và lại rất khô vào mùa đông. Theo quy luật chung, tưới nhiều khi cây non mọc và bớt tưới vào mùa thu khi cây đã ngưng tăng trưởng. Mùa đông chỉ tưới sơ qua hoặc phun nước vào buổi sáng. Khi thấy củ bị nhăn nheo hay lá bị héo, đó là dấu hiệu của sự thiếu nước và thiếu độ ẩm. Trái lại nếu củ lúc nào cũng mập tròn sẽ không ra hoa.
Đừng bao giờ để lan bị khô rễ vào mùa hè và mùa xuân bắt đầu tưới trở lai khi thấy mọc rễ mới hay ra mầm non.
Bón phân
Bón phân 30-10-10 với dung lượng ¼-½ thìa cà phê cho 4 lít nước và đổi sang 10-30-20 khi bắt đầu mùa thu, hay có thể dùng phân 15-15-15 quanh năm với liều lượng như trên. Lan không ưa bị đọng muối trong chậu, cho nên mỗi tháng cần xả nước một lần cho sạch, tức là tưới như thường lệ và 1-2 giờ sau tưới thêm một lần nữa, rồi mới bón phân. Khi cây mọc mạnh bón mỗi tuần một lần, khi cây ngưng tăng trưởng bón mỗi tháng một lần.
Vật liệu trồng
Các nhà vườn, thường trồng lan Thanh Đạm và nhiều giống lan khác với rêu (sphagnum moss) để bớt phải tưới nước. Loai rêu này chóng mục nên phải thay chậu tối thiểu 2 năm một lần. Nên nhớ: Thanh Đạm không ưa bị đụng chạm đến bộ rễ và chỉ nên thay chậu khi rễ bắt đầu mọc. Nhiều người trồng rất thành công với vật liệu như sau:
Kết
Trên đây là những thông tin liên quan đến hoa lan thanh đạm do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Hy vọng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin về hoa lan thanh đạm bạn nhé!
