Cà Cuống – Đặc điểm, Công dụng và những lưu ý khi sử dụng

Con Cà Cuống là một trong những loài côn trùng lớn nhất trên Thế giới. Chúng có chứa tinh dầu quý hiếm với rất nhiều tác dụng tới sức khỏe, sắc đẹp. Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ thêm về loài vật này qua bài viết dưới đây!

Giới thiệu chung về Cà Cuống

• Tên gọi khác: Sâu quế, đà cuống, long sắt.
• Tên khoa học: Belostoma indica Vitalis.
• Họ: Chân bơi (Belostomatidae).

Đặc điểm và hình ảnh con cà cuống

Cà cuống là loại côn trùng có cơ thể hình lá, dẹt, tương đối giống với loài gián, nhất là khi còn non. Chiều dài khoảng 6 – 7cm hoặc hơn, rộng khoảng 2,5cm, màu nâu xám pha vàng nhạt, trên thân có nhiều vạch đen bóng.

Phần đầu nhỏ, có 2 mắt to tròn, miệng là 1 ngòi nhọn để hút thức ăn. Phần ngực dài khoảng 1/3 thân, có 6 chân dài và khỏe. Phần bụng có màu vàng nhạt, có lông mịn và ở phía trên có 1 bộ cánh mỏng nửa cứng nửa mềm.

Ở những con đực, dưới ngực sẽ có 2 túi nhỏ và dài được gọi là bọng cà cuống. Trong phần bọng có chứa một chất lỏng trong với mùi thơm rất mạnh. Đây chính là vũ khí để tấn công con mồi cũng như xua đuổi địch thủ và dụ con cái đến giao phối.

Cách nuôi cà cuống

Cà cuống đem đến rất nhiều công dụng hữu ích như chế biến món ăn, làm nước mắm, chiết xuất tinh dầu essence, kích thích sự hưng phấn và khả năng sinh dục…

Vì vậy, mô hình nuôi cà cuống sinh sản được rất nhiều người dân miền Bắc lựa chọn. Thậm chí, người ta còn tham khảo sách học cách nuôi càng cuống.

Chọn giống cà cuốn

Để nuôi cà cuống hiệu quả cao, kỹ thuật lựa chọn con giống là yếu tố quan trọng hàng đầu. Vì vậy, bạn cần chọn những con khỏe mạnh, di chuyển linh hoạt, có 6 chân chắc khỏe, không dị tật.

Để thu được lợi nhuận, bạn nên nuôi nhiều con đực hơn. Hãy kiểm tra chúng có đầy đủ 2 ống tinh dầu ở vùng ngực không.

Vì đây là bộ phận rất quan trọng, đem lại nguồn thu lớn cho người nuôi.

Ngoài ra, bạn cũng nên chọn những con cái khỏe mạnh để đảm bảo quá trình sinh sản, duy trì nòi giống.

Đặc biệt, hiện nay, cà cuống đang có nguy cơ tuyệt chủng nên việc nhân giống chúng càng được chú trọng hơn.

Cà cuống ăn gì mau lớn?

Cà cuống là loài côn trùng hút máu, chúng thường tập kích các con vật nhỏ khác cùng sống dưới nước rồi hút máu thông qua chiếc ngòi nhỏ.

Vì vậy, để nuôi càng cuống mau lớn, bạn hãy thả những con cá nhỏ, tôm, tép, ếch, nhái con còn tươi sống xuống bể để chúng hút máu.

Không nên thả động vật đã chết xuống vì chúng không còn giá trị dinh dưỡng, ngược lại có thể ôi thiu và khiến cà cuống bị ngộ độc.

Để giảm thiểu chi phí mua thức ăn, bạn có thể nuôi thức ăn chung với cà cuống để chúng tự săn mồi, hút chất dinh dưỡng từ những loài vật nhỏ này.

Xây bể nuôi cà cuống

Cà cuống có khỏe mạnh và cho năng suất cao hay không phụ thuộc phần lớn vào môi trường bể nuôi. Bạn nên đầu tư một bể thủy sinh cho chúng.

Kích thước chuẩn cho mỗi bể rơi vào khoảng 0,8 x 0,4 x 0,4 m với mật độ nuôi khoảng 50 con cà cuống/bể.

• Đất nền 

Trong bể cần có các cây thủy sinh để cà cuống sinh sống. Vì vậy, bạn cần trải một lớp đất nền gồm cát, sỏi, phân bón, giúp cây bén rễ và phát triển, tạo môi trường thuận lợi cho cà cuống.

• Cây trong bể

Một số loại cây bạn có thể trồng trong bể càng cuống là rong mái chèo, rau dừa, rau cần trôi, bèo, lục bình,… Với một số cây có rễ, bạn nên mua những chiếc kẹp y tế lớn để giữ cố định chúng trong sỏi đá.

• Nước trong bể

Bạn nên để nước trong bể tuần hoàn nhẹ nhàng, tránh tác động mạnh của dòng chảy khiến phần đất nền bị xới tung gây đục nước.

Ngoài ra, hãy thiết kế bộ phận lọc nước, vừa đảm bảo nước luôn được trong, vừa đem lại oxy cho cà cuống hô hấp.

Vị thuốc cà cuống

Tính vị

Các tài liệu Đông y ghi nhận cà cuống có vị ngọt cay, tính bình và không độc.

Thành phần hóa học

Từng bộ phận của loài côn trùng này sẽ có chứa những thành phần khác nhau. Ví dụ như thịt và trứng thì chứa hàm lượng khá cao protein, lipid cũng như các vitamin. Còn trong tinh dầu loại có chứa một chất thơm được xác định là hexanol acetate.

Phân bố

Loài động vật này thường phân bố ở vùng Viễn Đông như Liên bang Nga hay vùng nhiệt đới từ Ấn Độ cho tới Australia. Riêng ở nước ta, cà cuống thường sống ở ruộng nước, lách ngòi hay ao hồ từ Bắc vào Nam nhưng phổ biến hơn vẫn là ở miền Bắc. Tuy nhiên, hiện nay do môi trường bị ô nhiễm nên loại côn trùng này ngày càng hiếm thấy hơn.

Bộ phận dùng

Thịt, trứng và tinh dầu là những phần của con cà cuống được sử dụng để làm vị thuốc. Loại côn trùng này thường được bắt vào khoảng từ tháng 4 cho đến tháng 9. Sau khi thu bắt sẽ tiến hành vắt bỏ cánh đi và thường được dùng tươi sống.

Cách lấy tinh dầu cà cuống

Tinh dầu là phần được lấy từ những con cà cuống đực bằng cách như sau:

• Dùng đầu nhọn của que tre hoặc mũi dao rạch một đường ngang ngay giữa đôi chân thứ 3.
• Gấp bụng cà cuống xuống để thấy 2 túi tinh dầu.
• Sử dụng kẹp để gặp và rút túi tinh dầu ra, cần thao tác nhẹ nhàng để tránh làm rách túi.
• Chích túi để cho tinh dầu chảy hết vào lọ khô, sạch và đậy kín.

**Lưu ý: Muốn bảo quản tinh dầu này được lâu cần đựng trong lọ có nút mài.

Tác dụng và cách dùng cà cuống

Tác dụng

Do chứa nhiều thành phần có dược tính nên cà cuống không chỉ có tác dụng làm gia vị và chế biến món ăn mà còn được dùng làm vị thuốc. Các tài liệu Đông y ghi nhận, loại côn trùng này có tác dụng bổ thận, tránh dương và lợi tiêu hóa.

Thực nghiệm y khoa cho thấy rằng, tinh dầu từ cà cuống có tác dụng đóng vai trò như một chất kích thích thần kinh nếu dùng ở liều thấp. Nó có thể gây hưng phấn, đồng thời tăng cường khả năng sinh dục ở mức độ nhẹ. Nên có thể được dùng trong một số trường hợp yếu sinh lý ở nam giới.

Các món ăn từ cà cuống

Từ rất lâu đời cà cuống (sau khi lấy tinh dầu) đã được sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon. Tùy thuộc vào từng vùng miền mà sẽ có cách dùng loại côn trùng này khác nhau.

• Ở Trung Quốc, có thể dùng bằng cách đơn giản như luộc lên thêm chút muối hay xào chung với dầu mè.
• Ở Singapore, có thể dùng để chế chiến thành 1 món ăn rất được ưa chuộng có tên fwai fa shim im.
• Ở Thái Lan, cà cuống sẽ được loại bỏ phần cánh và các bộ phận xơ cứng. Sau đó đem trộn với hành, ớt, đường, kiệu, nước chanh rồi thêm nước mắm để tạo thành bột nhão có tên nam prik mangda. Thường dùng để ăn trực tiếp với cơm hay rau luộc.
• Riêng ở miền Bắc nước ta thì đem loại bỏ cánh, đuôi phụ và chân cà cuống. Sau đó đem nướng hoặc hấp cách thủy để ăn. Hoặc có thể để nguyên cả con, đem thái nhỏ rồi xào cùng mỡ để ăn hay dùng ướp với muối nhằm tích trữ dùng dần.

Hướng dẫn cách làm mắm cà cuống

Trong dân gian, cà cuống còn được sử dụng để chế biến thành mắm. Một loại gia vị thơm ngon dùng phổ biến trong nhiều món ăn. Tuy nhiên, cách chế biến mắm cà cuống sao cho thơm ngon thì không phải ai cũng biết.

Có thể thực hiện theo hướng dẫn sau:

• Chuẩn bị: 2 con cà cuống, 150ml nước mắm ngon, 250ml nước lọc, 50g đường, 10g bột ngọt.
• Thực hiện: Cà cuống cắt bỏ phần đầu, đuôi và loại bỏ phần ruột, đem đi nướng chín rồi băm nhuyễn. Thêm 1 chút nước lọc vào, vắt lấy nước và loại bỏ phần xác. Cho nước mắm, nước lọc, đường và bột ngọt vào nồi đun sôi, vớt bọt để nguội. Hòa chung nước này với nước cà cuống.
• Cách dùng: Mỗi lần chỉ lấy vài giọt pha chung với nước mắm chanh tỏi ớt để cùng cho bún chả hay bánh cuốn. Hoặc cũng có thể chế vào trong nồi nước dùng của món bún thang.

Trên đây là những thông tin liên quan đến đặc điểm, công dụng chữa bệnh của Cà Cuống do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Cà Cuống là vị thuốc với nhiều công dụng đối sức khỏe. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về công dụng cũng như tác dụng y học của dược liệu. Do đó, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền trước khi sử dụng. Không nên tự ý sử dụng dược liệu để tránh những rủi ro không mong muốn.