Cây Giao được còn có nhiều tên gọi khác như cây xương cá, cây nọc rắn, cây càng tôm, càng cua, cây xương khô, thập nhị, cây quỳnh cành giao… Cây giao có tên khoa học là là Euphorbia Tiricabira L., thuộc họ thầu dầu Euphorbiaceae. Dưới đây là những thông tin liên quan đến đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc Cây Giao, mời các bạn tham khảo.
Giới thiệu chung về Cây Giao
- Tên khác: A giao, San hô xanh, Cây xương khô, Cây xương cá, Lục ngọc thụ, Cành giao, Quang côn thụ, Thanh san hô, Cây kim dao,…
- Tên khoa học: Euphorbia tirucalli
- Họ: Thầu dầu (danh pháp khoa học: Euphorbiaceae)
Đặc điểm thực vật
Cây giao có thân to, chiều cao từ 4 – 8m. Cành mọc nhiều, có xu hướng mọc vòng xung quanh thân, màu lục, ít lá hoặc không lá có hình dạng như cành san hô.
Lá cây ngắn, chiều dài khoảng 12 – 16mm, rộng 2mm, rụng sớm nên hiếm khi nhìn thấy lá của cây. Hoa nhỏ và thường mọc thành cụm. Quả nang, có lông phủ nhưng ít, hạt hình trái xoan và nhẵn.
Bộ phận dùng
Toàn cây.
Phân bố
Cây có nguồn gốc từ Châu Phi. Hiện tại, cây xương khô đã được di thực vào nước ta để làm cảnh và làm dược liệu.
Thu hái – sơ chế
Có thể thu hái cây quanh năm. Tùy vào mục đích sử dụng, có thể dùng cây xương khô ở dạng phơi khô hoặc dùng tươi.
Bảo quản
Nơi khô thoáng, tránh gió và ẩm.
Thành phần hóa học
Cây giao có chứa các thành phần như: euphorbon, isoeuphorol, cycloeucalenol, Y – taraxasteryl acetat, triterpen cycloeuphordenol, resiniferonol, alcol ingenol,…
Vị thuốc xương cá
Tính vị
Vị hơi chua, cay, hơi có độc, tính mát.
Qui kinh
Chưa có nghiên cứu.
Tác dụng dược lý
Theo y học hiện đại:
- Cao Ethanol từ cây có tác dụng ức chế trung khu thần kinh, giúp hạn chế co giật và giảm đau.
- Ngoài ra, cao Ethanol còn có khả năng ức chế vi khuẩn Staphylococcus aureus và Bacillius subtilis.
Theo Đông y:
- Tác dụng giải độc, tiêu viêm, sát trùng, khu phong và kích sữa.
- Nhựa của cây có độc, có thể gây mù mắt nếu để dây vào mắt. Vì vậy khi sử dụng cần thận trọng.
Chủ trị:
- Tại Thái Lan, nhân dân dùng mủ tươi của cây để loại bỏ mụn cóc và u mềm lây.
- Tại Ấn Độ, nhựa cây cũng được dùng để trị mụn cóc. Ngoài ra nguyên liệu này còn có khả năng cải thiện hen suyễn, đau dây thần kinh, đau nhức xương khớp do thấp khớp, đau răng, ho, đau tai,…
- Tại Trung Quốc, thảo dược này được dùng để chữa nấm da, sản phụ thiếu sữa và đau nhức xương khớp.
- Tại Indonesia, nhân dân dùng nhựa cây để loại bỏ mụn mủ, bướu, các bệnh ngoài da và dùng làm thuốc tẩy.
- Ở nước ta, cây giao được dùng để trị liệt dương, táo bón và một số bệnh ngoài da. Một số nơi còn dùng để chữa đau răng, trĩ nội/ trĩ ngoại và lở loét mũi.
Cách dùng – liều lượng
Rễ và cành của cây thường được dùng bằng cách sắc hoặc giã nát, còn mủ được dùng ở ngoài da. Cây giao có độc nên cần tránh dùng liều cao, ngay cả khi dùng ngoài.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây giao
1. Bài thuốc chữa đau răng
- Chuẩn bị: 50g cành giao, cồn 90 độ 100ml.
- Thực hiện: Đem cành giao rửa sạch, để ráo và ngâm trong vồn trong vài ngày. Sau đó dùng nước ngậm để sát khuẩn răng và nhổ đi. Ngày thực hiện 3 – 4 lần liên tục trong vài ngày để làm giảm cơn đau răng.
2. Bài thuốc trị viêm xoang
- Chuẩn bị: 70g cây xương khô tươi.
- Thực hiện: Đem nguyên liệu đun sôi với 1 lít nước. Để nước sôi và trùm khăn xông mũi.
3. Bài thuốc chữa mụn thịt và mụn cóc
- Chuẩn bị: Mủ cây giao (nên dùng mủ mới, không nên để mủ lâu vì có thể giảm tác dụng điều trị).
- Thực hiện: Dùng tăm bông thoa mủ cây giao vùng nốt mụn cóc. Thực hiện 2 – 3 lần/ ngày.
- Chú ý: Không nên dùng trên diện rộng, áp dụng khoảng 1 tuần sẽ thấy mụn thịt rơi ra. Nếu không có tiến triển, bạn nên đến bệnh viện để được tư vấn về cách loại bỏ mụn.
4. Bài thuốc chữa bong gân và sưng tay chân
- Chuẩn bị: 1 nắm cành cây xương khô tươi.
- Thực hiện: Đem rửa sạch, để ráo nước, bọc trong bao nilon và đập dập. Sau đó đắp thuốc lên vùng khớp sưng đau.
5. Bài thuốc trị côn trùng cắn
- Chuẩn bị: Mủ/ cành tươi cây giao.
- Thực hiện: Thoa mủ lên vết cắn hoặc đắp cành giao đã giã nhuyễn lên vết thương.
Những điều cần lưu ý khi dùng cây xương cá
Khi dùng cây xương khô chữa bệnh, bạn cần chú ý những điều sau:
- Nhựa từ cây giao có khả năng gây độc, nếu để tiếp xúc vào mắt có thể làm mất thị lực vĩnh viễn.
- Ở một số làn da nhạy cảm, áp dụng các bài thuốc từ mủ của cây có thể gây kích ứng da nặng (phồng rộp, phát ban, nổi mụn nước,…)
- Các bài thuốc từ cây xương khô còn có thể gây bỏng rát cổ họng, lưỡi, niêm mạc miệng, loét dạ dày, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, đau bụng,…
- Có thể tương tác với thuốc ho và gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm.
- Độ an toàn của dược liệu chưa được thiết lập đối với trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.
Cách trồng cây giao
Nhân giống
Cây giao là một trong những giống cây khá dễ sống, có thể nhân giống bằng cành, giâm xuống đất ẩm và đoạn cây được cắt ra cắt đoạn lớn khoảng 3 đến 4 đốt trở lên. Lưu ý khi cắt cây xong bạn nên để cây trong bóng râm để chúng được khô mủ, trồng sẽ nhanh chóng được bén rễ hơn.
Tiến hành trồng cây giao
Sau khi có cành giống đã ráo nhựa, bạn cần chuẩn bị đất trồng, trồng cây bằng đất tơi xốp, có thể trồng cây trên đất thịt nhưng sẽ tốt hơn khi trồng trên đất cát pha, đất giàu dinh dưỡng.
Sau đó tạo hố trồng, cây trồng bằng cành giâm nên chỉ cần tạo hố và trồng cây đất, tưới ẩm. Sau một thời gian cây sẽ lên rễ và phát triển thành cây con mới. Lưu ý khi mới trồng không tưới nhiều tránh bị úng, tránh bị nắng gắt chiếu dọi vào cây.
Nên cắm 1 cành gỗ thẳng đứng để tạo thế cho cây giao đứng dễ hơn, bởi cây giao không phải cây thân gỗ, cũng không phải cây leo. Để cây đẹp hơn bạn có thể trồng kết hợp cây hoa quỳnh.
Cách chăm sóc cây giao
Cây không yêu cầu quá cao về dinh dưỡng cũng như nước tưới, 1 tuần tưới 3-4 lần là được, đảm bảo ẩm đất. Xới gốc để ngăn chặn sâu bệnh hại và tạo dinh dưỡng cho cây nhiều hơn. Khi cây phát triển nhánh quá cao thì bạn có thể ngắt bớt cành nhánh để tạo thế cây đẹp hơn.
Trên đây là những thông tin liên quan đến đặc điểm, công dụng chữa bệnh, cách trồng và chăm sóc Cây Giao do baokhuyennong.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Cây giao là thảo dược có độc tính mạnh. Để tránh các tác dụng phụ nghiêm trọng, bạn chỉ nên sử dụng khi có sự cho phép của bác sĩ.
