Cây Gõ Đỏ – Đặc điểm, cách trồng và chăm sóc cây gõ đỏ

Nói đến cây gõ đỏ chắc hẳn nhiều người đang tự hỏi không biết đây là cây gì mà lại có cái tên sao lạ lẫm đến như vậy? Thật ra cây còn có tên gọi khá là cây Hổ Bì hay cây Cà Te. Đây là một loại cây có gỗ thuộc nhóm I, nhóm gỗ quý hiếm của Việt Nam được liệt kê trong sách đỏ. Gỗ của cây gõ đỏ có vân màu đỏ đẹp được dùng nhiều trong trang trí đồ nội thất, đồ thủ công mỹ nghệ tinh sảo, sang trọng và bền đẹp. Hiện nay cây gỗ đỏ đang được nhân giống và trồng rộng rãi nhiều hơn trước có thể đang đi trên đường bạn sẽ vô tình gặp những cây gõ đỏ trồng ở đó nhưng nếu chưa được nhìn thấy cây bao giờ hay chưa biết được về đặc điểm của cây thì chắc hẳn bạn sẽ bỏ qua cây quý hiếm này nhé. Để hiểu hơn về cây này, hãy cùng tôi đi tìm hiểu ngay nhé.

Cây gõ đỏ là gì?

Cây gỗ đỏ thường phát triển chậm, là loài cây thường phân bố trong rừng xanh hoặt rừng nửa rụng lá, thường mọc trên các loại đất có thành phần cơ giới trung bình, tầng đất thấp, đất bằng hay sườn thoát nước, là loại cây ưa sáng.

Chính vì đặc tính đó mà cây gõ đỏ thường được phân bố ở một số nước Đông Nam Á như: Lào, Campuchia. Thái Lan, Trung Quốc…ở Việt Nam, là loại gỗ phân bố khá rộng từ Bắc vào Nam, từ đồng bằng đến miền núi.

Cây gõ đỏ là loài cây thường phân bố trong rừng xanh hoặc rừng nửa rụng lá, thường mọc trên các loại đất có thành phần cơ giới trung bình, tầng đất thấp, đất bằng hay sườn thoát nước, là loại cây ưa sáng.

• Tên thường gọi:  Cây Gõ Đỏ, Cà Te, Hổ Bì
• Tên khoa học: Afzelia xylocarpa
• Họ thực vật: Fabaceae (họ Đậu)
• Nguồn gốc: Từ nhiều nước ở châu Á như Camouchia, Là, Thái Lan, Trung Quốc….còn ở Việt Nam hiện nay cây gõ đỏ được phân bố rộng từ Bắc vào Nam.

Đặc điểm nổi bật từ cây gõ đỏ

Cây gõ đỏ là cây thuộc dạng cây thân gỗ lớn, nó có chiều cao trung bình từ 25 cho đến 30m, đường kính của thân từ 0,8-1m, cây rụng lá nhiều thành từng đợt. Vỏ thân gõ đỏ sần sùi và có màu xám trắng, trên vỏ có nhiều lỗ màu nâu. Cây phân cành nhánh thấp, cành thưa nên tán tuy rộng nhưng không dày, các cành non nhẵn. Lá của cây gõ đỏ thuộc loại kép lông chim chẵn 1 lần, mỗi lá mang 3-5 đôi lá chét, các lá chét có hình trái xoan, lá dài 5-6cm, đầu lá khá nhọn, gốc lá tù hoặc có hình gần tròn, phiến lá nhẵn ở cả hai mặt, lá có màu xanh mát mắt.

Cây gõ đỏ thường mọc thành từng cụm hoa có hình chùy mọc ở đỉnh cành hay ngọn cây, có chiều dài từ 5-15cm, hoa lưỡng tính và những tràng hoa màu trắng hồng hoặc có thể có màu hồng dài từ 5-12mm, mặt trong có lông. Cây gõ đỏ thường ra hoa vào tháng 3-4 và quả được tạo thành vào mùa thu quả chín vào tháng 10-11. Quả của cây gõ đỏ có dạng hình quả đậu có chiều dài từ 15-20cm, dày khi già quả hoa gỗ với lớp vỏ có màu nâu thẫm hoặc gần như có màu đen, trong mỗi quả có chứa từ 5-8 hạt. Hạt gõ đỏ có hình trứng, dày, có vỏ màu nâu thẫm hay màu đen, ở phần gốc có áo hạt cứng màu da xam, các hạt của cây gõ đỏ có khả năng tái sinh mạnh mẽ.

Gỗ của cây gõ đỏ rất đẹp mắt, lõi màu đỏ nhạt hoặc đỏ đậm, nó có các vân đen giống da hổ có lẽ vì thế cây còn có tên gọi là hổ bì. Cây gõ đỏ có các nu gỗ trên thân cây có vân xoáy khá đẹp đó. Các nu gỗ là sự hình thành các vân biến thiên của thân gỗ bởi nó thường trải qua quá trình thương tật ví dụ như bị chặt chém, sét đánh hay sâu bệnh hại…khi đó cây sẽ dồn hết chất dinh dưỡng nuôi phần thương tật ấy các vết thương tật đó phát triển khác biệt.

Gỗ của cây gõ đỏ rất nặng, thớ mịn và bền nó rất cứng. Đặc biệt gỗ không bị mối mọt gỗ dễ gia công, chịu được nắng mưa vì thế mà gỗ của cây này khá quý hiếm. Khi đánh bóng nổi vân lên rất đẹp vì thế nó được ưa chuộng đề đóng đồ nội thất, chạm khảm rất sang trọng.

Tác dụng của cây gõ đỏ

Cây gõ đỏ là một cây bóng mát có kích thước lớn, tán cây là xanh quanh năm vì thế nó được trồng để tạo bóng mát và cảnh quan đẹp cho sân vườn, nhà hàng, công viên, nhà máy, khu đô thị…hay trồng thành những hàng rào bảo vệ nhà, sân vườn, biệt thự.

Ngoài tác dụng chính để che mát, cây còn góp phần làm cho môi trường thêm trong lành hơn với việc loại bỏ các chất khí, độc hại, nhả oxy. Đồng thời nó còn được dùng để chế tạo đồ nội thất sang trọng như giường tủ, bàn ghế, tranh điêu khắc…và một công dụng quan trọng nhất là cây gõ đỏ có thể trồng thành rừng lớn có tác dụng cải tạo đất và cây gỗ có hiệu quả kinh tế cao.

Cách trồng và chăm sóc cây gõ đỏ

Nhân giống cây gõ đỏ

• Gõ đỏ được nhân giống chủ yếu bằng phương pháp hữu tính, sử dụng hạt từ cây mẹ để gieo tạo cây con.
• Các hạt để nhân giống cây gõ đỏ được chọn là các hạt chắc khỏe, và có sức nảy mầm tốt, không có dấu hiệu của nấm mốc và bệnh.

Cách trồng cây gõ đỏ

• Vị trí trồng: cây yêu thích những nơi thoáng mát và nhận được ánh sáng tốt nhất để cây hấp thụ và sinh trưởng phát triển tốt nhất.
• Đất trồng: Cây có khả năng sinh trưởng và phát riển trên nhiều loại đất khác nhau. Vì thế mà yêu cầu về đất đối với cây gõ đỏ không quá khắt khe.
• Đào hố chuẩn bị trước 1 tháng, phơi hố bổ sung vôi bột và các dưỡng chất để vừa làm sạch hố vừa có thể cung cấp cho cây khi trồng xuống một dưỡng chất nhất định.
• Đặt cây xuống hố, tháo bỏ các dây, và nilong vỏ bọc bầu sau đó lấp đất xung quanh hố, giữ chặt cây để cây không bị nghiêng ngả và đổ. Có thể dùng que cắm xung quanh gốc để bảo vệ cho cây.
• Tưới nước cho cây gõ đỏ để cây nhận độ ẩm

Cách chăm sóc cây gõ đỏ

• Nước tưới: gõ đỏ cần cung cấp đủ nước, độ ẩm vừa phải, cây chịu úng kém, vì thế khi chúng ta tưới không nên tưới ngập. Dễ gây úng cây và thối gốc.
• Phân bón: bón phân theo định kỳ 1 năm chúng ta nên bón 2 đến 4 lần. Loại phân sử dụng để bón cho cây gõ đỏ là NPK hoặc phân chuồng, phân hữu cơ, phân xanh và hoai mục. Khi bón chú ý không bón sát gốc, nên bón xa gốc khoảng 15 cm. để tránh bị xót cây.
• Thực hiện vun gốc, làm cỏ và bón phân cùng 1 lúc. 2 đến 3 lần/ 1 năm
• Phòng trừ sâu bệnh hại. Đối với các cây thân gỗ nói chung và cây gõ đỏ nói riêng bệnh đục thân thường rất hay xảy ra. Biện pháp chúng ta có thể dùng là sử dụng phương pháp IPM, dùng vôi quét xung quanh gốc cây. Ngoài ra còn có một số loại sâu như sâu ăn lá chúng ta có thể dùng boocdo1%. Quan sát cây khi thấy bất cứ hiện tượng nào chúng ta nên tìm hiểu và mua thuốc đặc trị ngay và luôn để tăng tính hiệu quả.

Kết.

Cây gõ đỏ là cây khá mới, tuy nhiên lại được sự hưởng ứng của mọi người rất nhiều. Là cây cảnh được các gia đình đến các công trình khá nhiều, cây mang lại bóng mát, vẻ đẹp thiên nhiên và không gian trong lành. Hơn nữa cây là một trong những cây lấy gỗ mang lại giá trị kinh tế cực cao. Vì thế mà đến thời điểm hiện tại cây đang và đã là cây được nhiều người trồng ở nhiều nơi. Trên đây, Báo Khuyến Nông đã cung cấp cho các bạn một số thông tin về đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc cây gõ đỏ. Hi vọng rằng bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin bổ ích nhé!