Nói đến cây đào tiên có không ít người liên tưởng ngay đến những quả đào chín mọng trong bộ phim nổi tiếng “Tây du ký” những quả đào được Tôn Ngộ Không ăn rất nhiều khi ở trên Thiên Đình. Nhưng ở đây, nói đến quả đào tiên không phải là quả đào mà ta có thể ăn được, đây là một cây đào trồng để làm cảnh, quả tròn màu xanh. Cây đào tiên này có khá nhiều công dụng khắc nhau, ngoài trang trí, làm đẹp cảnh quan cây còn được coi là một cây quý trong đông y nữa. Để tìm hiểu cụ thể về loài cây này, hãy cùng tôi tham khảo bài viết dưới đây nhé.
Đặc điểm cây đào tiên
- Tên thường gọi: Cây Đào Tiên, Đào Trường Thọ
- Tên khoa học: Crescentia cujete
- Họ thực vật: Bignoniaceae (họ Đinh)
Nguồn gốc: Brazil, còn ở Nam Á cây đào tiên được trồng nhiều ở những nước như Trung Quốc hay Nhật Bản. Vào những năm thuộc thời kỳ phong kiến, cây đào tiên cùng với quả của nó luôn được ví như một thứ quả thượng hạng mà chỉ có những người đương chức, có chức có quyền mới được thưởng thức thôi nhé. Đây là một loại quả xa xỉ mà cho đến tận bây giờ trải qua một thời gian dài cây cẫn được xếp vào hàng cây quý, cần được bảo vệ.
Cây đào tiên là cây thuộc loại thân gỗ, cây có chiều cao trung bình từ 5 đến 7m, thân cây có màu nâu vở cây xù xì. Cây có đường kính không quá lớn. cây có dạng thân lùn.
Lá cây đào tiên có màu xanh đậm, phiến lá nhẵn và cứng, nó mọc thành vòng. Viền lá không có răng cưa, gân lá chìm. Cây phát triển nhiều cành nhánh phiến trên nên cây cho tán khá rộng.
Hoa đào tiên nở to nhìn cũng đẹp mắt nhưng nó có một nhược điểm chính là có mùi khó chịu thậm chí nó có mùi hơi hôi hôi. Sau khi hoa héo, rụng xuống, quả đào tiên xuất hiện, quả thuộc dạng quả mọng và có hình dáng tương tự như hình cầu rộng, đường kính khoảng 6-12cm lớp vỏ của quả cứng, có màu xanh, vỏ quả đào tiên nhẵn, cơm có màu trắng nếu nếm thử vị của quả đào tiên ta sẽ thấy vị chua tê tê nơi đầu lưỡi, quả có chứa nhiều hạt dẹp nhỏ cũng có màu trắng.
Loại cây đào tiên này rất dễ trồng, ta chỉ trồng khoảng từ 3-4 năm là cây cho quả. Đặc biệt là hoa và quả đào tiên có thể mọc ở trên cành hay trên thân cây nữa nhé.
Tác dụng của cây đào tiên
Trong thịt của quả đào tiên người ta đã nghiên cứu và tìm ra một số loại axit hữu cơ có lợi cho cơ thể. Cụ thể:
Quả đào tiên có thể giúp điều trị viêm họng, ho: ta lấy lớp cơm chua của quả đào sau đó cđiều chế thành một loại siro ho chữa viêm họng và ho rất hiệu quả nhé.
Nếu thường xuyên ăn trái đào tiên này nó còn giúp bạn tăng cường tuổi thọ, trị được những suy nhược cơ thể hàng ngày, giúp điều hòa kinh lạc…Nếu lấy trái đào tiên còn chưa chín hết sẽ có công dụng đặc biệt giúp nhuận tràng, chống táo bón. Bên cạnh đó, lấy cơm trái đào tiên cho vào rượu gạo với tỉ lệ 1:5 rồi ngâm từ 7- 10 ngày, sau khi ngâm mỗi ngày bạn uống từ 2-3 lần, mỗi lần 30ml trước khi ăn đảm bảo bạn sẽ ăn ngon miệng hơn rất nhiều đặc biệt nó rất tốt cho tiêu hóa nữa.
Tuy đây là một cây đào có quả to nhìn nó giống như quả ăn được nhưng do quả cây khá khó ăn nên người ta thường chỉ trồng cây đào tiên trong vườn để làm cảnh, hay cây bóng mát, có một số người còn trồng cây trong chậu ép tạo thành những dáng cây bonsai rất đẹp nhé.
Ở một số nước khác, phần cơm của quả đào tiên được người ta nấu chín với đường tạo thành một chất siro chữa ho hiệu quả, phần vỏ đào tiên còn được các nghệ nhân sử dụng để tạp hình, khắc chữ, khắc hình họa lên vỏ làm đồ thủ công mỹ nghệ rất đẹp và đem lại giá trị kinh tế cao. Còn với người Việt ta, theo như kinh nghiệm dân gian cha ông ta để lại, cây đào tiên có tính thảo dược, người ta dùng quả để chữa nhiều bệnh như nhuận trường, tẩy xổ, làm mứt deo, chữa các chứng mất ngủ, ăn không ngon…
Cách trồng cây đào tiên
Để cây sinh trưởng và phát triển thích nghi tốt nhất thì chúng ta nên trồng đào tiên vào tiết trời mùa xuân. Trước khi trồng chúng ta chọn vị trí trồng để cây phát triển khỏe mạnh, nên chọn các vị trí thoáng mát và có thể nhân được ánh sáng tốt nhất. Loại đất thích hợp nhất để trồng cây đào tiên là loại đất có độ thoát nước tốt, tầng canh tác không quá dày và có độ tơi xốp.
Cách nhân giống
cây đào tiên thường được nhân giống bằng phương pháp nhân giống vô tính, bằng phương pháp giâm cành hoặc chiết cành, chúng ta sẽ được cây các cây con nhanh, tiết kiệm được thời gian và sản phẩm nhận được là các giống cây con mang gen của cây mẹ. Cây được chọn là các cây khẻ mạnh và có sức sinh trưởng tốt.
Cách trồng cây đào tiên
- Đào hố khi trồng, chúng ta chuẩn bị hố trứơc khi trồng, đào xong và phơi khoảng 30 ngày. Kích thước hố khoảng 55x55x55cm. Trước khi đặt bầu cây xuống, chúng ta tháo bỏ hết các lớp nilong và các dây cuốn bên ngoài. Tùy vào độ dinh dưỡng có trong đất mà chúng ta có thể bổ sung thêm vào hố các loại phân bón lót. Chúng ta có thể bón thêm phân hoai mục, phân hữu cơ.
- Đặt bầu cây và phủ đất xuống, nén chặt giữ cho cây đứng thẳng và tưới nước. Chúng ta nên trồng cây đào tiên ở thời điểm mát như buổi chiều mát hoặc vào buổi sáng sớm.
Kỹ thuật chăm sóc định kỳ cây đào tiên
- Nước: Thời gian đầu mới trồng nhu cầu về nước, độ ẩm là quan trọng nhất, luôn giữ cho cây có độ ẩm, tuy nhiên không tưới quá nhiều nước để tránh tình trạng úng. Chúng ta có thể tưới 2 ngày hoặc 3 ngày 1 lần. sau đó khi cây thích nghi tốt bắt đầu giảm lượt tưới cho cây.
- Ánh sáng: Là cây ưa sáng, nên chúng ta nên quan sát và dọn sạch cỏ ở khu vực gốc, phát quang các cây rậm xung quanh để cây nhận được ánh sáng.
- Cắt tỉa: việc cắt tỉa cho cây đào tiên giúp cây vừa có thế, dáng đẹp lại vừa tránh được các bệnh từ các cành sâu, héo khô.
- Bón phân: bổ sung thêm phân bón cho cây để cây sinh trưởng và phát triển cách tốt nhất. Đặc biệt là để kích thích cho quá trình ra quả và đậu quả của cây. Chúng ta có thể sử dụng các loại phân bón như các phân hữu cơ, phân chuồng, phân hoai mục bón định kỳ cho gốc 2 năm, 1 lần. Để cây luôn giữ được thân lá dáng đẹp từ các năm từ năm 3 , năm 4 chúng ta nên bón thêm phân NPK để cây đào tiên nhận đủ chất dinh dưỡng.
- Phòng trừ sâu bệnh hại: Đào tiên là cây có khả năng kháng bệnh cao và ít bị sâu bệnh hại. tuy nhiên vẫn có các trường hợp sâu bệnh hại diễn ra trên cây như sâu đục quả, sâu đục thân, bọ xít…vv. Vì thế chúng ta quan tâm và quan sát để kịp thời phát hiện bệnh và xử lý dùng thuốc cách hiệu quả và triệt để nhất.
Kết.
Cây đào tiên là dạng cây ăn quả, cây bóng mát, cây thuốc hiện tại đang và đã được nhiều người yêu thích và trồng ở nhiều nơi. Cây mang lại vẻ đẹp sang trọng, cùng với sự tươi mát của màu xanh đậm lá quả cây. Cây làm cho không gian sống thêm thoải mái đặc biệt cây còn là cây thuốc chữa được nhiều bệnh và là một trong những giá trị nghệ thuật mang lại giá trị kinh tế cao.
Trên đây, Báo Khuyến Nông đã chia sẻ đến các bạn một số thông tin về đặc điểm, công dụng, và cách trồng cây đào tiên. Hi vọng rằng bài viết trên đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin bổ ích nhé!