Cây ổi ta – Cây ăn quả truyền thống của người Việt

by Bao Khuyến Nông
Cây ổi ta – Cây ăn quả truyền thống của người Việt

Ổi là một loại trái cây rất thơm ngon, phù hợp với tất cả mọi người. ngoài ra đây còn là một loại cây có công dụng chữa các loại bệnh như đau bụng, khó tiêu rất tốt. Cây ổi ta được trồng phổ biến hầu hết trên khắp các tỉnh thánh ở nước ta. Với đặc tính dễ thích nghi và dễ trồng, nó đã trở thành một loại cây quen thuộc với người dân ta. Dưới đây, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về loại cây có nhiều công dụng này nhé!

Cây ổi là gì ?

Cây Ổi là một cây trồng quá đỗi quen thuộc, không chỉ trong đời sống hàng ngày mà còn trong cả ngành y học cổ truyền. Hiện nay, ổi ta không còn được trồng để lấy quả, vì quả nhỏ, số lượng hạt nhiều,  thịt quả mỏng. Trên thị trường có đa dạng các loại ổi khác nhau, cho chất lượng quả tốt, vì thế ổi ta hiện được trồng chủ yếu để làm cây cảnh.

Cây ổi là gì ?

Cây ổi là gì ?

Ổi ta có tên khoa học là Psidium guajava, thuộc họ Đào kim nương, có nguồn gốc xuất xứ từ vùng đất Brasil.

Ổi thuộc dạng thân gỗ, có chiều cao đạt từ 3-6m. cành cây khi còn non có màu xanh,có 4 cạnh đặc trưng,  khi già thân có màu nâu, nhẵn nhụi.

Hoa thuộc dạng hoa lưỡng tính, mọc thành chùm, có màu trắng, 5 cánh

Quả nhỏ, có nhiều hạt, thịt quả mỏng, khi còn xanh có màu xanh đậm, khi chín chuyển dần sang vàng.

Công dụng chính của cây ổi

Lá ổi có chứa rất nhiều tinh dầu, đặc biệt là trong lá ổi và búp non, thành phần tanin pyrogalic 7-10%, có tác dụng điều trị các bệnh như viêm ruột thừa cấp, tình trạng khó tiêu ở trẻ em. Đôi khi lá ổi tươi còn được dùng để chữa trị các vết thương, vết loét, bệnh zona..

Lá ổi non trị bệnh

Lá ổi non trị bệnh

Hiện nay, việc trồng ổi ta làm cây cảnh bon sai rất phổ biến, đặc biệt là ở các nhà vườn, nó tạo nên một không gian vô cùng thú vị, độc đáo.

Cách trồng và chăm sóc cây ổi

Cách trồng và chăm sóc cây ổi ta

Cách trồng và chăm sóc cây ổi ta

Thời vụ

Ổi là loại cây ăn quả dễ trồng, không cần quá nhiều công chăm sóc, có thể trồng ổi từ tháng 3-5 và từ tháng 8-10 đối với miền Bắc và từ tháng 5-6 đối với miền Nam.

Đất đai

Đất trồng ổi không yêu cầu quá khắt khe, nhưng yêu cầu có khả năng thông thoáng, giữ nước tốt, có tầng canh tác đất trên 50 cm.

Bón phân

Trước khi trồng ổi, có thể bón lót cho cây từ 5-10kg phân phân chuồng hoai mục , bón kết hợp với 100g đạm ure+100g kali và 0,5kg vôi bột

Sau khi trồng ổi được một tháng, tiến hành bón lót cho cây 0,1-0,2kg NPK 16-16-8/ tháng. Khi cây bắt đầu ra quả, tiến hành bón cho cây 0,2-0,3 kg NPK 20-20-15.

Tưới nước

Cần cung cấp đầy đủ dộ ẩm cho cây, vào những ngày trời mưa lớn, cần tháo hết nước, để rễ cây không bị ngập úng.

Cắt tỉa

Có thể thường xuyên cắt tỉa cành cho cây, để tạo độ thông thoáng cho cây, để có hình dáng như mong muốn.

Sâu bệnh hại

Ở ổi, thường xuất hiện  một số sâu bệnh như rệp, bọ nẹt, sâu ăn lá, có thể sử dụng một số loại thuốc như Sherpa 0,2-0,3%, Trebon 0,2%….

Giá trị dinh dưỡng và kinh tế của cây ổi

Giá trị dinh dưỡng

Khi nói về thành phần dinh dưỡng của quả ổi, người ta xem nó như một loại thực phẩm chức năng do trong thịt quả có chứa một hàm lượng vitamin C gấp 3 lần so với cam và một lượng chất xơ rất cao, do đó năng lượng do chúng cung cấp thấp so với trọng lượng (55KJ/100g thịt quả). Ngoài ra, thịt quả còn chứa một số chất có hoạt tính sinh học quan trọng tự nhiên rất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể như vitamin niacin, axit pantothenic, thiamin, riboflavin và vitamin A cùng với các khoáng chất như phốtpho, canxi, sắt, và protein.

Ổi là loại quả có hàm lượng nước chiếm tỷ lệ tương đối cao (82 – 85%). Hàm lượng gluxit trong ổi ở mức thấp (7,1 – 7,9%), trong đó hàm lượng đường ở mức trung bình đối với một số loại quả thông thường (6 – 9%), phần còn lại là glucosa và fructoza với tỷ lệ tương đương nhau.

Giá trị dinh dưỡng của quả ổi ta

Giá trị dinh dưỡng của quả ổi ta

Lượng axit hữu cơ trong ổi không đáng kể (0,2 – 0,3%), trong đó chủ yếu là axit citric. Ngoài ra còn có các axit malic, fumaric, glycollic tạo cho ổi có vị hơi chua dịu.

Các nghiên cứu cho thấy có khoảng 154 hợp chất bay hơi đã được tìm thấy trong quả ổi tạo ra hương thơm hấp dẫn mà chủ yếu là các hợp chất của carbonyl, este của rượu thơm, cồn, hydr°Carbon và hỗn hợp các chất bay hơi khác. Một trong số chúng là methyl benzoat, pphenylethyl axetat, cinnamyl axetat, hexanon và β-ionon, đặc biệt cinnamyl axetat là một trong những hợp chất bay hơi chính tạo nên hương thơm đặc trưng cho ổi. Ngoài các thành phần có giá trị dinh dưỡng, trong quả ổi có chứa một lượng pectin đáng kể (chiếm khoảng 1,0 – 1,5%).

Giá trị kinh tế

Lá non và quả ổi được dùng làm rau. Do lá non và quả non của cây ổi có nhiều tanin nên có vị chát, ít được dùng làm rau. Tuy nhiên trong một số trường hợp ở một số địa phương cũng dùng lá và quả ổi non làm rau trong những món ăn đặc biệt.

Quả ổi chua và ổi chín dùng để ăn tươi:

  • Quả ổi có thể được ăn tươi hoặc chế biến thành mứt đông hay đồ hộp nước ổi. Tuỳ theo từng giống ổi mà quả ổi chín có thể có vị ngọt hay chua.
  • Ở nhiều nước, quả ổi chua (ổi già) và ổi chín dùng để ăn sống như một loại quả ăn chơi. Ổi chua được chấm với muối ớt, muối tiêu hoặc hổn hợp gia vị masala. Quả ổi được xem là loại trái cây quốc gia mùa đông của Pakistan.
  • Ở Đài Loan ổi là một món ăn chơi phổ biến tại Đài Loan, được bán trên nhiều góc phố và chợ đêm trong thời tiết nóng.
  • Ở Đông Nam Á, ổi thường được ăn kèm với hỗn hợp bột khô mận chua ngọt.
  • Ở Việt Nam quả ổi muối chua cũng là món ăn được nhiều người ưa thích.

Xem thêm: Cây Táo Tây – Cách trồng và chăm sóc Táo Tây

Kết

Trên đây, Báo Khuyến Nông đã chia sẻ đến các bạn một số thông tin liên quan đến đặc điểm, công dụng, cách chăm sóc cây ăn quả này. Hy vọng rằng bài viết trên đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích nhé!

Related Posts

Leave a Comment