Việt quất là loại quả được yêu thích trên toàn thế giới không chỉ vì hương vị thơm ngon mà còn có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe như cải thiện trí nhớ, giảm cholesterol, ngăn ngừa bệnh tim, giảm mỡ bụng, chậm quá trình lão hóa, tăng cường hệ miễn dịch. Việt quất – Loại cây nhập ngoại nổi tiếng giàu dinh dưỡng này hiện nay đã được trồng thành công tại Việt Nam. Chỉ với kĩ thuật đơn giản bạn sẽ có thể sở hữu được những cây việt quất sai trĩu quả ngay trong vườn nhà mình.
Cây việt quất là gì?
Cây việt quất là giống cây có nguồn gốc từ Bắc Mỹ. Chúng được trồng nhiều ở các nước ôn đới như Thụy Điển, Phần Lan, Nauy vv. Cây thuộc dạng cây mọc bụi thân cao tán xòe rộng. Lá cây việt quất dạng elip dài màu xanh lục đậm dần theo thời gian. Hoa việt quất trắng nhỏ mọc thành chùm nở vào mùa xuân.
Quả việt quất có màu xanh đen sậm mọc thành chùm tròn và mọng. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh đặc trưng rất dễ gây nghiện. Đặc biệt quả việt quất khá sai nên nếu trồng đúng kĩ thuật 1 cây bụi có thể cho đến 6kg quả.
Đặc điểm cây việt quất
Cây việt quất cây ăn quả độc lạ hay sim úc có tên khoa học là Vaccinium myrtillus, tên tiếng Anh là Blueberry thuộc họ Thạch nam, có nguồn gốc từ Châu Âu.
Cây Việt quất thuộc loại cây bụi, thân gỗ nhỏ, sống lâu năm, chiều cao khoảng 1-3m, rụng lá vào mùa đông. Lá việt quất có màu xanh lục lam, hình elip, bóng. Chồi lộc có màu nâu đỏ ở cuống.
Hoa việt quất màu trắng hoặc hồng nhạt, hình chuông, kết thành chùm trông rất đáng yêu. Quả việt quất có dạng giống quả sim, hình tròn xoe có núm, bóng mượt. Quả việt quất màu xanh, khi chín chuyển sang đen hoặc tím sậm có chút ánh tía. Thịt quả có màu ngả tím. Quả việt quất ngon, ngọt, ăn vào cảm giác dễ chịu vô cùng. Ban đầu có thể thấy vị quả hơi chát, sau đó vị ngọt mát lan tỏa trong miệng. Ngắm cây việt quất với những chùm quả tròn xinh trông rất bắt mắt.
Việt quất hiện có 2 loại là việt quất hoang dã cho quả nhỏ và việt quất tán cao có quả lớn hơn.
Lợi ích và ứng dụng cây việt quất
Quả việt quất với nhiều thành phần dinh dưỡng và chất chống oxy hóa, được coi là phương thuốc vàng cho sức khỏe tổng thể và hệ thống miễn dịch của con người.
Quả việt quất có chứa: vitamin B1, B2, C, phốt pho, magiê, chất sắt, carotene, mangan,natri, canxi, kali và nhiều axit hữu cơ: succinic, citric, malic…, glycoza, pectin, tannin… đặc biệt là chất anthocyanin làm cho quả có màu tím đậm, có tác dụng chống oxy hóa cực tốt.
Quả việt quất còn chứa lượng lớn sắt và mangan rất tốt cho tuần hoàn máu. Nước quả việt quất tươi giúp làm ổn định, kháng viêm, làm thăng bằng ổn định cơ thể.
Trong Đông y, quả việt quất có khả năng cân bằng lượng axit trong dạ dày giúp chữa viêm đường ruột. Đặc biệt, việt quất có chất chống oxy hóa làm giảm quá trình lão hóa của bộ óc và cơ thể con người. Việt quất cũng được dùng để chữa thấp khớp, sỏi thận, thiếu máu và các bệnh về da, bệnh tim mạch, tiểu đường, giảm cholesterol trong máu, làm săn chắc cơ bắp, chống lão hóa hiệu quả.
Vị ngon của quả việt quất dùng để làm kẹo, bánh, nước uống, mứt.
Quả việt quất còn được chị em rất yêu thích để làm đẹp da: trong quả chứa nhiều axit salicylic, là loại axit phục hồi màu sắc tươi sáng cho da, giảm nếp nhăn. Loại axit này cũng là thành phần chính của các loại kem dưỡng da. Quả việt quất giúp làm đẹp da một cách tự nhiên.
Quả việt quất còn chứa nhiều chất xơ, vitamin C, vitamin E, riboflavin, mangan…. Giúp bảo vệ và làm săn chắc làn da, nuôi dưỡng da từ bên trong, đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa và chống lại các tác nhân bên ngoài như khói, vi khuẩn,bụi. Chỉ cần xay 1 ly sinh tố việt quất hàng ngày, bạn đã có làn da đáng mơ ước.
Cách trồng chăm sóc cây việt quất
So với nhiều loại cây ăn quả giống ngoại khác, cây việt quất khá khó chăm, để có được cây việt quất khỏe mạnh, chúng ta cần lưu ý một số điểm sau:
- Ánh sáng: Cây việt quất ưa sáng khi trưởng thành nhưng khi cây còn nhỏ thì che nắng nóng cho cây vào mùa hè.
- Nhiệt độ: Cây việt quất ưa mát nhưng vẫn thích nghi tốt với khí hậu Việt Nam, ngay cả mùa hè nắng nóng cây vẫn phát triển mạnh mẽ nếu được thuần hóa ổn định. Nhiệt độ phù hợp 20-36oC
- Độ ẩm: việt quất ưa ẩm trung bình.
- Đất trồng: Đất trồng việt quất cần tơi xốp, nhiều mùn, thoát nước tốt. Nên sử dụng đất trồng có công thức 3 đất thịt + 2 xơ dừa + 2 trấu hun + phân hữu cơ + 2 xỉ than
- Tưới nước: nhu cầu nước tưới của việt quất cần lượng vừa phải, nên tưới khi thấy đất trên mặt chậu se khô. Mùa hoa và quả cần tăng cường và điều độ để tăng khả năng đậu hoa, đậu quả.
- Bón phân: Nhu cầu dinh dưỡng của việt quất nhiều, hàng tháng nên bón điều độ cho cây bằng các loại phân nhả chậm, phân hữu cơ, phân trùn quế, phân vi sinh
Cách trồng và chăm sóc cây việt quất trong thùng xốp
1. Chuẩn bị dụng cụ trồng và đất trồng
Dụng cụ trồng
Bạn có thể tận dụng bao xi măng, bao tải, chậu, khay, thùng xốp có sẵn trong nhà hoặc mảnh đất trống trong vườn để trồng cây việt quất. Lưu ý: Dưới đáy khay đục lỗ để thoát nước.
Đất trồng
Giống việt quất là loại cây yêu thích ánh nắng, nhiệt độ thích hợp để trồng từ 20 – 36 độ C. Cây việt quất ưu đất có nhiều than bùn, cây sẽ phát triển tốt nhất nếu được trộn mùn cưa với than bùn, độ pH thích hợp từ 4,5 – 5 và thoát nước tốt. Nếu không có loại đất trên thì bạn cho vỏ thông đã hoai mục cũng được. Nên bón lót với vôi rồi phơi ải từ 15 – 20 ngày trước trồng để xử lý các mầm bệnh có trong đất.
2. Chọn giống và trồng cây
Nên chọn mua giống việt quất ở những nơi uy tín, chất lượng để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cho cây giống. Để tiết kiệm thời gian, bạn cũng có thể mua sẵn cây giống về trồng. Hiện tại thì hạt giống việt quất trên thị trường có giá khoảng từ 40.000 – 50.000/gói (gói 10 hạt). và đối với cây con cao khoảng từ 20 – 30cm thì có giá từ 150.000 đồng/cây.
Khi mua hạt giống về, đổ hết hạt giống vào trong một chiếc cốc nhỏ và ngâm trong nước khoảng từ 3 – 4 tiếng. Sau đó vớt hạt ra và để trong túi ni lon để giữ ẩm cho cây (thỉnh thoảng phun vào trong túi một ít nước để hạt nhanh nảy mần). Bạn cứ để trong túi khoảng 30 ngày rồi bạn hãy lấy hạt ra và chuẩn bị gieo (lúc này hạt đã nảy mầm).
Gieo hạt với mật độ 20 – 30cm/hạt. Sau khi bạn gieo xuống đất hoặc là chậu thì tưới ẩm bề mặt đất đễ cho cây nhanh phát triển hơn. Sau 1 tuần thì bạn sẽ nảy mầm.
Sau khi cây ra khoảng 10 lá thật thì đem cây con ra ngoài trồng ở dụng cụ đã chuẩn bị sẵn. Đào hố có khích thước khoảng 60cm x 60cm x 60cm, nhẹ nhàng đặt cây con xuống và phủ đất, nén chặt đất, định vị cây thẳng đứng rồi tưới nước cho cây để cho dể cây nhanh phát triển. Trồng xong nhớ tưới nước giữ ẩm cho cây.
3. Chăm sóc
Sau khi trồng khoảng 3 tháng thì tiến hành bón lót đợt 1 cho cây việt quất. Bạn có thể pha loãng phân NPK tưới cách xa gốc 1 chút cho cây hoặc bón phân hữu cơ, phân dê, phân bò, phân trùn quế… Sau đó cứ khoảng 1 – 2 tháng bón 1 đợt.
Vào mùa khô, chú ý tưới nước giữ ẩm cho cây việt quất. Tới mùa mưa, làm tốt công tác thoát nước để tránh việc cây bị thối, úng.
Thường xuyên làm cỏ cho cây.
Sau khi hết đợt hoa đầu, cắt tỉa những cành cây không ra hoa và cành già đi để cho cây tập trung dinh dưỡng vào những cành chính hơn để cho ra hoa nhiều hơn ơ những đợt tiếp theo.
Thu hoạch quả việt quất
Sau khoảng thời gian dài bạn chăm sóc và chờ đợi thì lúc này cây đã có thể cho thu hoạch. Những chùm quả việt quất tím thẫm đẹp mắt sẵn sàng chờ bạn hái xuống. Nên thu hái vào tiết trời nắng ráo không mưa và cần nhẹ nhàng để tránh rụng trái.
Cách bảo quản quả việt quất
- Quả việt quất chín rất mềm và mọng như quả nho nên khi thu hoạch và vận chuyển phải nhẹ nhàng, cẩn thận, tránh dập nát.
- Khi bạn chưa dùng luôn thì không nên rửa việt quất vì vỏ của quả việt quất có lớp phấn trắng bảo vệ,bạn nên để vào hộp và cất vào ngăn mát.
- Nếu bạn muốn để quả dùng lâu dài thì cho vào ngăn đá, khi quả cứng lại thì bọc bằng nilon.
Xem thêm: Cây chanh vườn – Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chanh
Kết
Trên đây, Báo Khuyến Nông đã chia sẻ cho các bạn một số thông tin về đặc điểm, công dụng, cách trồng và chăm sóc cây việt quất. Nếu được chăm sóc đúng cách, cây việt quất sẽ mang lại cho bạn những trái ngọt ngào và thơm ngon. Hi vọng rằng bài viết trên đây sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin bổ ích nhé.
