Nhắc đến lan hạc vỹ người ta nhớ ngay đến loài hoa trắng trong, tinh khôi. Những bông hoa như những chú hạc giấy bay lượn trên bầu trời mùa hạ. Mỗi lần hoa nở lại tạo thành những dải hoa mềm mại như dải lụa khiến ai cũng mê mẩn. Cùng chúng tôi tìm hiểu thêm thông tin về loài hoa này nhé!
Nguồn gốc xuất hiện của Lan Hạc Vỹ
Là giống Lan có nhiều tên gọi nhất, Lan Hạc Vỹ còn có các tên khác như lan Hạc Vỹ thiên cung, lan đại ý thảo…có tên khoa học đầy đủ làDendrobium aphyllum (Roxb.) C. Fisch. 1928; Limodorum aphyllum Roxb. 1795; Dendrobium pierardii Roxb.ex Hook. 18 và có tên khoa học là Dendrobium aphyllum thuộc dòng hoàng thảo Nobile. Được giới yêu Lan ưa chuộng vì dáng vẻ mềm mại, dịu dàng đầy thướt tha của các dòng Hạc Vỹ. Phân bố trải dài từ Bắc vào Nam trong các cánh rừng, con người đem Hạc Vỹ vào khu vườn của mình bằng các kinh nghiệm và kỹ thuật trồng Lan Hạc Vỹ có được để khiến chúng trở thành giống Lan đẹp được tích cực săn đón, có thể dùng làm hoa sinh nhật cho người yêu Lan – một món quà thật đặc biệt.
Đặc điểm của lan hạc vỹ
Lan hạc vỹ có tên khoa học là Dendrobium aphyllum. Loại lan này sống phụ sinh với chiều dài thân có thể lên đến 1 mét trong tự nhiên. Thân có hình trụ dầy đường kính vào khoảng 1cm buông thong xuống. Lá của cây có hình mác nhọn mỗi lá dài 8cm và có màu xanh đậm.
Trong tự nhiên bạn sẽ thấy loài cây này thường mọc bám trên các cây gỗ lớn trong rừng ở độ cao từ 400-1500m. Cây có hoa nở khá đẹp và thường nở vào khoảng tháng 4-8 hàng năm.
Cụm hoa có hình dáng đẹp trông như những chú hạc bay hướng lên trên bầu trời xanh. Hoa có màu tím rất nhạt đường kính mỗi bông khoảng 4cm và phần cuống hoa dài 2-2,5cm. Nếu như phần lá ngoài có màu tím thì phần môi bên trong lại có màu vàng nhạt nổi bật. Tái sinh bằng chồi và hạt và có thời kì nghỉ ngơi mùa đông.
Đặc tính loài lan hạc vỹ
Lan hạc vỹ thuộc nhóm cây ưa sáng và thích hợp với những nơi khô ráo thoáng mát. Bằng chứng là ở trong tự nhiên chúng thường mọc ở các cành cây cao trong rừng những nơi cao và thoáng. Về thời kì phát triển mạnh mẽ nhất của loại cây này thường vào khoảng mùa xuân hè. Cuối thu và đông chúng rơi vào giai đoạn nghỉ ngơi nên cây không cần tưới nước giai đoạn này.
Thời điểm cây bắt đầu ra nụ và hoa là vào khoảng giữa mùa đông. Cây ra hoa vào khoảng cuối đông và đầu mùa xuân.
Khu vực phân bố của hoa lan hạc vỹ
Phong lan Hạc Vỹ còn có tên gọi là Dendrobium aphyllum có mặt tại nhiều nước trên thế giới như: Ấn Độ, Butan, Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Malaysia, Lào, Anddamaan,…Tại Việt Nam chúng phân bố hầu hết các tỉnh miền Bắc và Bắc miền trung như: Điện biên, Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu, Nghệ An, Hòa Bình, Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Thanh Hóa,….. Với điều kiện khí hậu khác nhau nhưng phong lan hạc vỹ vẫn sống ở hai miền Nam, Bắc cũng có một vài đặc điểm về sắc thái và màu sắc hoa khác nhau.
Những giá trị thiết thực trong cuộc sống của phong lan hạc vỹ
Phong lan hạc vỹ một trong những phương thuốc hữu hiệu
Nếu như phong lan phi điệp vàng được sử dụng để trị các bệnh như mộng khô, phổi kết hạch, dạ dày thiếu vị chua, di tinh, mồ hôi trộm, thắt lưng đâu mỏi; lan kim tuyến chữa các bệnh như đau bụng, sốt, tim mạch, tiểu đường, viêm thận, sinh lý yếu,… thì phong lan hạc vỹ cũng là một trong những vị thuốc bắc hữu hiệu cho việc chữa trị ho, đau họng, bỏng lửa, trị kinh phong ở trẻ em, ăn uống bị ngộ độc được y học và dân gian tin dùng trong nhiều năm qua.
Ý nghĩa và vẻ đẹp say đắm của lan hạc vỹ
Mỗi loài phong lan đều có những nét đẹp riêng, quyến rũ người thưởng thức và tìm mua. Phong lan hạc vỹ với thân thòng, nhỏ, dài, lá mỏng tạo sự mềm mại, uyển chuyển. Khi mùa hoa sắp tới lá lan sẽ rụng, chỉ còn lại những cành trắng căng mọng cũng tạo được ấn tượng riêng biệt thu hút mọi ánh nhìn và sự yêu quý của người trồng, người “chơi” lan. Không chỉ dừng lại ở đó, người chơi sẽ còn mê mẩn với loài cây này khi chúng bắt đầu mùa hoa, bung nụ những cánh hoa bé xinh với những màu sắc chủ đạo màu trắng hay hơi hồng, môi vàng với 3 gân màu vàng nhạt hòa quyện với nhau trên thân dài vươn ra xa theo hình vòng cung trải xuống như mái tóc của những cô sơn nữ xinh đẹp. Và hương thơm của hạc vỹ cũng khiến người người phải say, chúng nhẹ nhàng, không quá nồng khiến người thưởng hoa khựng lại chẳng muốn bước thêm nữa. Có chậu phong lan hạc vỹ trong nhà, không gian cũng trở nên thơm, tươi mới và ấm áp hơn. Có lẽ chính vì thế, phong lan hạc vỹ đang là một trong những loài cây cảnh được tìm mua nhiều nhất trên thị trường hiện nay.
Nếu như hoa hồng tượng trưng cho một tình yêu ngọt ngào, say đắm và nồng nhiệt. Hoa ly tượng trưng cho sắc đẹp, đức hạnh, sự kiêu hãnh và tình yêu cao thượng. Hoa mẫu đơn là biểu tượng của sự thịnh vượng, phồn vinh. Thì lan hạc vỹ là sứ giả của sự tinh nguyên, trong sáng, mới mẻ, của lòng tốt, của sự tươi mới, thánh thiện biểu tượng của sự yêu thương, tôn trọng, sự khởi đầu mới và đánh dấu tình yêu chung thủy, son sắc. Đó cũng chính là lý do, hạc vỹ thường là món quà ý nghĩa để người đời tặng nhau trong những ngày lễ đặc biệt.
Giá trị kinh tế của phong lan hạc vỹ
Theo một số thống kê từ các trang báo của các địa phương như Hòa Bình, Lai Châu, Sơn La, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Nghệ An, Đà Lạt,…. Những người nông dân cũng có thay đổi rõ rệt về kinh tế nhờ trồng và bán phong lan hạc vỹ, lan phi điệp, lan long tu và những loài lan khác. Với đam mê, kinh nghiệm và hiểu biết của mình, chị Anh Thư (Gia Lâm, Hà Nội), anh Vũ Minh (Long Biên, Hà Nội), anh Hiển (thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình),…và nhiều người dân khác đã trồng và bán các loại phong lan trong đó có lan hạc vỹ, từ đó, con cái được học hành tử tế, chi tiêu trong gia đình không còn phải thắt chặt như trước. Hiện nay, trên thị trường phong lan hạc vỹ có giá bán từ 100.000đ – 150.000đ/kg.
Cách chăm sóc hoa lan hạc vỹ
Cách chọn trồng cây : Một điều lưu ý khá quan trọng cho những người chơi loại lan này chính là khi chọn trồng mới thì nên chọn những loại lan ở giai đoạn chưa phát triển mầm mới. Nếu cây mang về trồng đã phát triển mầm mới thì không có khả năng thích nghi với điều kiện môi trường mới tại nhà gây chột lan và lan sẽ không mập hoa sẽ không đẹp. Thời điểm phù hợp nhất cho việc mua lan về trồng là thời điểm cuối thud dầu đông. Lúc này cây rụng lá đi và vào mùa nghỉ nên khi bạn ghép vào giá thể sẽ không cần chăm sóc nhiều chỉ khi nào vào mùa xuân cây sẽ bắt đầu ra mầm mới và nảy nụ hoa.
Về màu sắc bạn nên chọn lựa những cây có phần thân màu xám bạc lá vàng và bắt đầu rụng lá là hợp lý nhất. Khi chọn nên chọn những cây lan khô ráo không bị ướt hay ẩm sẽ tiềm ẩn nhiều nấm bệnh.
Với hình dáng trưởng thành thân dài bung tỏa nên giá thể thích hợp nhất với lan hạc vỹ là loại gỗ lũa đã được bóc vỏ hoàn toàn. Loại giá thể này sẽ đáp ứng được đầy đủ các nhu cầu về nước và độ thoáng cho rễ lan. Hiện nay giá thể được chọn nhiều nhất là gốc nhãn hoặc gốc gỗ lũa sẽ cho một giò lan đẹp.
Chú ý: Với những giá thể gỗ trước khi trồng cần xử lý trước bằng việc ngâm qua nước và nước vôi loãng để khử trùng hết mầm bệnh.
Kĩ thuật ghép lan hạc vỹ và gán vào giá thể
Trước khi ghép vào giá thể bạn cần cắt và loại loại bỏ ehets rễ dập rễ già chỉ để lại rễ 2-3cm và ngâm trong thuốc physan trong khoảng 20 phút để diệt trừ mọi nấm bệnh. Vớt ra treo ngược trong khoảng từ 3-5 ngày.
Cách chọn môi trường thuần hóa hạc vĩ
Cách thức trồng và ghép lan hạc vỹ
Hạ vỹ sau khi xử lý bạn tiến hành ghép vào gỗ bằng cách sử dụng những đinh ghim bằng thép hình chữ U và sử dụng sung bắn ghim cho chắc chắn. Đặt cây vào vị trí cần ghép và tay cầm phần rễ lan sau đó bạn bắn ghim giữ 1/3 – 1/5 tổng số rễ sau đó bạn cố định không cho bị lay là được.
Ghép xong bạn tiến hành để khô trong khoảng tuần đầu tiên không tưới nước nhằm giúp vết thương được lành.
Chế độ tưới nước: Sauk hi ghép xong bạn đợi 1 tuần rồi bắt đầu tưới nước. Tưới nước nên ở dạng phun sương để giữ ẩm cho cây và không nên tưới quá nhiều sẽ khiến cho cây bị ảnh hưởng. Treo cây ở nơi thoáng mát và bên duwois nền cần ẩm để tăng độ ẩm cho cây được mát mẻ.
Giai đoạn cây mọc mầm và chưa ra rễ mới thì bạn chưa cần phải bón phân. Thời điểm này cây vẫn đang hút dinh dưỡng tích lũy được ở trong phần thân cũ để ra mầm. Mầm khi còn non nên rất dễ bị thối do đọng nước.
Bón phân cho cây
Phòng và trị bệnh cho lan hạc vỹ
Hướng dẫn việc điều khiển ra Hoa
Muốn điều chỉnh chế độ ra hoa cho cây cần chú ý đến 1 số điều như:
Mang cây ra ngoài ánh sáng tự nhiên để chúng phát triển.
Vào vụ đông và đầu xuân không tươi nước cho cây. Đến khu cây có nụ và ra chồi mới tưới nước lại.
Vào tháng 8 bón hỗn hợp phân 6-30-30 và TE để kích thích cây chóng ra hoa.
Nơi trồng lan phải nhiều ánh nắng, gió. Ít nhất 80% là ánh sáng tự nhiên. Ngoài ra khí hậu cũng cần đảm bảo hanh khô cho cây.
Thời điểm nào thích hợp mua hoa lan hạc vỹ
Theo chia sẻ của những người chơi lan lâu năm, thời điểm thích hợp mua lan hạc vỹ là lúc cây đang nghĩ ngơi ( tức là giai đoạn và đầu mùa đông). Đến sang mùa xuân cây sẽ ra những nụ và mầm non, bạn sẽ thuận tiện hơn cho việc trồng trong các chậu đất nung hoặc các giá thể khác, nhưng sự lụa chọn của nhiều người là ghéo thân lan vào thân một cây gỗ để cây được sinh trưởng tốt hơn.
